امام صادق(ع) میفرمایند:هنگامی که کودک وضو را یاد میگیرد،خداوند پدر ومادرش را میآمرزد.( عزیزی،1379،ج2، ص 111)
درمورد عدم سختگیری در عبادات و نماز روایات زیر نقل شده است:
«امام موسی کاظم(ع) در سنین کودکی در خدمت امام جعفر صادق(ع)(پدر ایشان)به نماز ایستاده بودند.اندیشمندی از اهالی شهر نزد آن حضرت بود و دید این فرزند به سوی در باز نماز میخواند که کراهت دارد،مسئله را از حضرت صادق پرسید،امام فرمودند:«از خود کودک سؤال کنید.!آن اندیشمند رو به کودک خردسال،یعنی امام کاظم(ع)کرد و عرض کرد:«چرا رو به در باز نماز میخوانید؟امام کاظم(ع)فرمود:«آن کسی که من به سوی او نماز میخوانم از این در به من نزدیکتر است.»(نرم افزار جامع احادیث نور،1383).
امام باقر(ع)از قول رسول اکرم(ص) میفرمایند:«اسلام آیین محکم و استوار الهی است و دین سهل و خالی از مشقت است.با مدارا در آن قدم بردارید و عبادت خدا را بر بندگان خدا تحمیل نکنید و همانند سواری نباشید که مرکب خود را خسته و فرسوده میکند و در نتیجه نه راه سفر را پیمود و نه مرکبش سالم مانده است.»(همان منبع).
به همین دلیل باید از طولانی کردن نماز کودکان و عبادات و نماز زیاد و طولانی و خسته کننده پرهیز کرد.(جمشیدی،1377)
«حضرت سجاد(ع)کودکانشان را دستور میداد تا نماز مغرب و عشاء را با هم بخوانند و نماز و ظهر و عصر را نیز با هم بخوانند و در مورد این که هر نمازی را در وقت فضیلت و مخصوص خودش بخوانند بر آنان سخت نمیگرفت.به آن حضرت عرض شد:«آنها نماز را در غیر وقت فضیلتش میخوانند.»امام فرمود:«این کار برای آنان بهتر است از این که بخوابند و نماز نخوانند.»(عزیزی،1379،ج 2 امام صادق(ع) میفرمایند:«من جوان بودم و در عبادت کوشش بسیاری میکردم.پدرم به من فرمود:«کمتر از این مقدار عبادت کن زیرا وقتی خداوند بنده ای را دوست دارد با عبادت کم هم از او راضی میشود.(عزیزی،1379،ج 2،ص 106)
براساس احادیث ذکر شده باید قبل از 7 سالگی برخی زمینههای لازم برای برپاداشتن نماز توسط کودکان را ایجاد کرد، مثلا ذکرها،شعارهای مهم اسلامی،حرکاتی مثل ایستادن ساده رو به قبله،رکوع و سجود را میتوان یاد داد تا گاهگاهی در کنار والدین تمرین کنند.به تدریج وقتی کودکان با این فریضه انس گرفتند از 7 سالگی به بعد باید از آنها خواست تا نماز بخوانند، اما در این فریضه نباید سختگیری کرد،تا پایان 9 سالگی که مؤاخذه به آن اضافه میشود.(باهنر،1378)
صورت عقلی گرفتنِ رفتار مذهبی از 7 سالگی است که کودک میتواند مطالبی را بفهمد و از آن سر درآورد.قبل از این سنین اغلب جنبهء احساسی و نشان دادن همراهی با والدین و دیگران را دارد.(قائمی،1370)
روایات زیر در مورد سن آموزش و نحوهء آموزش نماز است: در اسلام مسئلهء ارتباط با خدا به شکل غیر مستقیم از همان بدو تولد مورد تأکید قرار گرفته است،به طوری که پیامبر میفرماید: «هرکس که خداوند به او فرزندی داده است،در گوش راستش اذان و در گوش چپ اقامه بگوید که عصمت و نگاهداری از شیطان رجیم است.»(عزیزی،1379،ج 1،ص 379)
ادامــــــــــــــــــه دارد
آموزش نماز به کودکان از دیدگاه قرآن و روایات (قسمت دوم)
آموزش نماز به کودکان از دیدگاه اسلام و روایات(قسمت اول)
از بیقراری شبانه کودک زیر 4 ماه خود کلافه اید؟