باز هم مایکروسافت یک محصول جنجالی روانه بازار کرده و باز هم تقلید از یک محصول موفق، اینبار فلش. این اولین باری نیست که مایکروسافت صبر میکند تا وقتی موفقیت یک محصول یا فناوری ثابت شد، شبیه آن را بهتر از خود آن بسازد.
برخی از منتقدان مایکروسافت، به همین دلیل همیشه این شرکت را ملامت میکنند که از خود خلاقیتی ندارد و فقط بلد است از روی طرحهای خلاقانه دیگران کپی کند. البته این انتقاد همیشه هم قابل قبول نیست چنانکه بارها مشاهده شده دیگران نیز از روی ویژگیهای خوب محصولات موفق مایکروسافت کپی کردهاند و نمونه بارز آن را میتوان در رابط کاربری و گرافیکی نسخ دسکتاپ لینوکس مشاهده کرد.
چنین به نظر میرسد که مایکروسافت میکوشد با ارایه سیلورلایت، یکهتاز این عرصه را کنار بزند. هر چند سیلورلایت هنوز در ابتدای راه است و نواقص زیادی دارد، اما تحلیلگران بازار نرمافزار با تکیه بر این واقعیت که وقتی مایکروسافت تصمیم میگیرد وارد عرصهای شود، نباید قدرت بازاریابی و توانمندی تیم برنامهنویسان آن را دست کم گرفت، از همین حالا چنین فرض کردهاند که سیلورلایت برای فلش یک رقیب است، حال آنکه اگر همین محصول با همین مشخصات نسخه 1 را یک شرکت معمولی به بازار معرفی کرده بود، چنین دیدگاهی وجود نداشت.
این جاوا اپلتها بودند که برای نخستین بار انیمیشن و گرافیک زیبا را به وب هدیه کردند و نه فلش. اما پس از مدتی مسیر اصلی جاوا به سوی دیگری رفت و جاوا اپلتها از سکه افتادند. تقریباً همان زمان بود که فلش متولد شد و انصافاً تا به امروز بهترین و عالیترین فناوری برای نمایش گرافیک برداری، تعاملی و انیمیشن در وب بوده است.
موتور فلش که خود مبتنی بر مدل نرمافزاری جاوا اپلتها است، در حقیقت یک plug-in برای مرورگرهای وب است و سیلورلایت نیز چنین است. اما سیلورلایت بهجای مدل باینری و کامپایل شده فلش، از فناوری XAML که خود مبتنی بر فناوری باز XML است، بنا شده است.
هرچند، فایلهای سیلورلایت برای نمایش در محیط وب نیاز به حضور plug-in مربوطه دارند. این نرمافزار الحاقی در اصل یک فایل قابل نصب یک مگابایتی است ولی هنوز دهها میلیون نفر از کاربران وب، این فایل کوچک را روی دستگاه خود نصب نکردهاند و این خود مشکل کوچکی نیست، گرچه با گذشت زمان ممکن است حل شود.
مزیت اصلی سیلورلایت این است که زیربنای آن از نظر برنامهنویسی بسیار قوی است، ضمن آنکه برنامهنویس نیاز به آموختن زبان جدیدی ندارد و همان زبانهای داتنتی کافی است و این خصوصیت سیلورلایت به محدودیتهای زبان اسکریپنویسی ActionScript میچربد. در عین حال سیلورلایت برای نمایش ویدیو از امکان پشتیبانی از فرمت Windows Media بهرهمند است و به همین دلیل کیفیت و اندازه کلیپهای ویدیویی فلش، دست کم تا به امروز، به پای سیلورلایت نمیرسد.
اما سیلورلایت از نظر ترسیمی و پشتیبانی از فرمتهای مختلف گرافیکی، دست کم در نسخه اول آن، ضعیف است. ضمن این که برای تولید فایلهای سیلورلایت باید از ابزارهایی استفاده کنید که فقط روی سیستمعامل ویندوز قابل نصب و استفادهاند و این مسئله، فایده قابل نمایش بودن فایلهای سیلورلایت روی بعضی از سیستمعاملهای دیگر مثل مکینتاش را زایل میکند.
ممکن است این سؤال پیش بیاید که نورسیدهای به نام سیلورلایت با نواقص و معایب فعلی چگونه ممکن است رقیب مهم و قدرتمندی مثل فلش را به این راحتی کنار بزند؟ اما پیشینه رقابتهای مایکروسافت با محصولات بازار نشان میدهد که حتی هنگامی که محصول بسیار عالی و قدرتمندی در بازار موجود است، مایکروسافت ممکن است با ترکیبی از تلاش فنی پیگیرانه و بازاریابی گسترده، بر رقیب غلبه کند یا دست کم در حد و اندازه او ظاهر شود. عقبنشینی تدریجی و ناباورانه Real Media از Windows Media، قدرت گرفتن Xbox در برابر Play Station و موفقیتهای گسترده NET Framework. در بازاری که سالها است فناوری جاوا یکهتاز آن بوده است، نمونههایی از این دست هستند.
Silverlight چیست ؟
فناوری جدید مایکروسافت برای ایجاد رابط کاربری قوی و زیبا در برنامه های کاربردی تحت وب است. این فناوری اولین بار توسط شرکت مایکروسافت در مجموعه ای به نام Windows Presentation Foundation یاWPF به دنیای نرم افزار معرفی شد و به عنوان یکی از قابلیت های جدید دات نت فریم ورک 3.0 و ویندوز ویستا از آن یاد شد. فناوری سیلورلایت یک runtime برای اجرای رابط کاربری نرم افزارهای تحت وب (Rich Internet Applications) فراهم می نماید که امکان ادغام انیمیشن، فایل های مالتی مدیا، ویدئو و دیگر قابلیت های WPF را به همراه امکان استفاده از فناوری های چون AJAX، XML، JavaScript را به برنامه نویسان تحت وب می دهد.
سیلورلایت از فرمت های MP3, WMA, WMV به صورت درونی پشتیبانی می کند. این بدین معنی است که کاربر برای پخش فایل های خود با این فرمت ها نیازی به داشتن Windows Media Player یا ActiveX آن روی سیستم خود ندارد. سیلورلایت همچنین از فرمت ASF نیز پشتیبانی می کند ولی در مجوز سیلورلایت آمده است که استفاده از این فرمت فقط برای مصارف شخصی و غیرتجاری مجاز می باشد.
خیلی ها بر این عقیده هستند که هدف مایکروسافت از ارائه ی این فناوری فقط رقابت با فناوری Flashشرکت ادوبی بوده است. اما واقعیت چیز دیگری است. مایکروسافت از ارائه ی این فناوری هدف های ارزشمند دیگری همچون تحول در رابط کاربری نرم افزارهای تحت وب را دنبال می کند. سیلورلایت فقط یک ران تایم برای ایجاد انیمیشن های پویا نیست، این فناوری یک ران تایم بر پایه مرورگر وب است که به همراه فناوری های متعدد و قدرتمندی چون AJAX و دات نت فریم ورک، به برنامه نویسان زبان های مختلف امکان توسعه ی برنامه های تحت وب بسیار قوی و انعطاف پذیری را می دهد.
باسلام
SilverLight چیست؟
SilverLight یک تکنولوژی جدید و شبیه به فرمت SWF مربوط به Macromedia Flash می باشد؛ که از آن برای ارائه برنامه های تحت وب به شکل مستقل از مرورگر (Cross-Browser) و نیز مستقل از سیستم عامل (Cross-Platform) با ظاهری بسیار زیبا یا RIA (Rich Interactive Application) استفاده می شود.
برخی از مهمترین نکات در مورد سیلورلایت:
* از سیلورلایت می توان برای نمایش آنلاین و استریمینگ (Streaming) فیلم و موسیقی استفاده کرد.
* به دلیل حجم کم (کمتر از 2mb) به راحتی قابل دانلود و نصب بر روی مرورگرمی باشد.
* سیلورلایت به دلیل استفاده بیشتر از منابع سخت افزاری کامپیوتر کلاینت، باعث بهبود ظاهر و افزایش سرعت اجرای برنامه های تحت وب می شود.
* در SilverLight نیز مانند فیلم های Flash می توان از تصاویر برداری (VECTOR-BASED GRAPHICS)، موسیقی، متن و انیمیشن به صورت یکپارچه استفاده کرد.
* طراحان وب، تمام کارهایی که با استفاده از تکنولوژی AJAX انجام می دادند در سیلورلایت به صورت درونی و ساده تر می توانند انجام دهند.
* برنامه نویسان.NET اعم از C#,VB,J# و... می توانند از تواناییهای کسب نموده خود در دنیای .NET برای تولید برنامه های SilverLight استفاده نمایند.
* حتی برنامه نویسان PHP, JSP و دیگر زبان های سمت سرور (Server Side Programming Languge) نیز می توانند از SilverLight استفاده کنند.
* به دلیل تعدد زبان های قابل انتخاب برای تولید برنامه های SilverLight، یادگیری و بکارگیری این تکنولوژی بسیار راحت است.
* از تمام زیبایی Windows Vista به راحتی می توان از LINQ, RSS, JSON و هرگونه وب سرویسی استفاده کنید.
* فایل های صوتی با پسوند WMA و MP3 را می توانید یا استفاده از SilverLight استریم نمایید.
سازگاری SilverLight با سیستم عامل ها و مرورگرهای موجود
جدول 1، سازگاری SilverLight با سیستم عامل ها و مرورگرهای موجود را نمایش می دهد.
نکته: در ضمن شرکت Novel نیز یک نسخه از SilverLight که با نام Moonlight شناخته می شود برای اجرا بر روی سیستم عامل خود عرضه نموده است.
محیط طراحی برنامه های SilverLight
برای تولید برنامه های SilverLight می توانید از دو ابزار Microsoft Experssion Blend2 و Visual Studio 2008 استفاده نمایید:
Microsoft Experssion Blend2: از این ابزار می توانید برای طراحی ظاهر گرافیکی، Encode کردن فایل های تصویری و صوتی و قرار دادن آن در برنامه های SilverLight استفاده نمایید.
Visual Studio 2008: برای کد نویسی طرف کلاینت و سرور، مربوط به برنامه های SilverLight می توانید از این برنامه استفاده نمایید؛ همچنین این ابزار امکان Debug کردن کدهای برنامه های SilverLight را نیز به صورت کامل فراهم می کند و قابلیت full-Intellisence (منظور Syntax Highlighting, AutoComplete, Syntax Checking و ...) آن نیز فعال می باشد.
کلام آخر
با توجه به شدت تبلیغات روی SilverLight و تولید ابزارهای مربوط به آن به نظر می رسد Microsoft تصمیم بسیار جدی در مورد توسعه و جهانی سازی SilverLight دارد. از آنجا که یادگیری و بکارگیری SilverLight، چندان دشوار به نظر نمی رسد پیشنهاد می کنیم طراحان وب و برنامه نویسان سریعتر به مطالعه و یادگیری این تکنولوژی فانتزی بپردازند تا از قافله علوم مختلف دنیای کامپیوتر عقب نمانند.