برابر قوانین شرعی و مقررات کیفی، برای اجرای حد سرقت باید شرایطی باشد که در غیر این امکان اجرای حد نیست و این شرایط عبارتند از:
سارق باید بالغ باشد.
سارق به سرقت وادار نشده باشد و بداند که مال دیگری را می رباید.
سارق بداند که این عمل حرام است و صاحب مال، مال را در حرز قرار داده باشد.
سارق در حال اضطرار سرقت نکرده باشد.
سرقت در سال قحطی صورت نگرفته باشد.
سارق مال را به قصد دزدی برداشته باشد.
مال مسروقه در حرز متناسب قرار گرفته باشد.
مال مسروقه از اموال دولتی و وقف نباشد.
به جز مواردی که گفته شد سرقت هایی وجود دارد که به آن ها سرقت های تعزیری می گویند.
۱) سرقت مقرون به آزار یا به طور مسلحانه باشد
هرگاه سرقت همراه با آزار باشد، سارق به حبس از ۳ ماه تا ۱۰ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم می شود.
۲) سرقت مسلحانه گروهی در شب
هرگاه سرقت در شب واقع شده باشد و سارقان دو نفر یا بیشتر و لااقل یکی از آن ها حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشند هر یک از مرتکبان به ۵ تا ۱۵ سال حبس و شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم خواهند شد.
۳) سرقت مقرون به پنج شرط مشدد
هرگاه سرقت، جامع شرایط حد نباشد ولی تمامی شرایط زیر را داشته باشد مرتکب به ۵ تا ۲۰ سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
الف) سرقت در شب واقع شود.
ب) سرقت توسط دو یا چند نفر انجام شود.
ج) یک یا چند نفر از سارقان، حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشند.
د) سارقان از دیوار بالا روند یا حرز را بشکنند یا کلید ساخته و یا خود را همانند کارمندان دولتی معرفی کرده باشند.
ه) در ضمن سرقت کسی را آزار یا تهدید کرده باشند.
۴) سرقت مسلحانه از منزل
هر گاه یک یا چند نفر منزلی را سرقت کنند و حداقل یک نفر از آن ها مسلح باشد و یا هیچ یک مسلح نباشد اما در موقع سرقت در مقام هتک ناموس برآیند به مجازات اعدام یا حبس ابد محکوم می شوند.
در صورتی که ساکنان منزل در مقام دفاع از مال یا ناموس برآیند و در این میان مرتکب قتل یا جرح یا ضرب سارقان شوند، از مجازات معاف هستند. ماموران در هنگام دستگیری سارقان اگر باعث قتل یا جرح یا ضرب آن ها شوند، از مجازات معاف هستند.
۵) سرقت مسلحانه از بانک ها، صرافی ها یا جواهر فروشی ها
هر گاه دو یا چند نفر با برنامه ریزی و مواضع قبلی وجه نقد یا اوراق بهادار یا جواهرات را از بانک ها و صرافی ها سرقت کنند و لااقل یک نفر از سارقان مسلح به سلاح سرد یا گرم ظاهر یا مخفی، پر یا خالی باشد، چه از آن استفاده کند چه نکند، در صورت وقوع سرقت به حبس ابد و در صورت وقوع قتل به اعدام محکوم خواهد شد.
هرگاه با وجود میل سارقان هیچ یک از اهداف عینی قتل و سرقت امکان پذیر نشود به حبس از ۵ تا ۱۰ سال محکوم می شوند.
۶) راهزنی
سارق مسلح و قطاع الطریق هر گاه با اسلحه امنیت مردم یا جاده را بر هم زند و رعب و وحشت ایجاد کند محارب است. در این صورت به مجازات اعدام یا قطع دست راست یا پای چپ یا تبعید محکوم می شود و اگر کسی راهزنی کند و محارب محسوب نشود به ۳ تا ۱۵ سال حبس و شلاق تا۷۴ ضربه محکوم می شود.
۷) سرقت از موزه ها یا مکان های تاریخی و مذهبی
هرکس اشیا، لوازم ، مصالح و قطعات آثار فرهنگی را از موزه ها، نمایشگاه ها و مکان های زیر نظر دولت سرقت کند یا با علم وآگاهی از مسروقه بودن اشیا خرید یا نگه داری کند به یک تا ۵ سال حبس محکوم می شود.
۸) سرقت وسایل و متعلقات مربوط به تاسیسات مورد استفاده عمومی
این نوع سرقت ها مجازات حبس دارد. وسایلی از قبیل تاسیسات آب ، برق، گاز و غیره که زمان حبس آن از یک تا ۵ سال است.
۹) کیف زنی یا جیب بری
سرقت از طریق کیف زنی یا جیب بری و امثال آن دارای مجازات حبس از یک تا ۵ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه است.
۱۰) سرقت از اماکن حادثه زده
هر گاه سرقت در مناطق سیل زده یا جنگی یا آتش سوزی یا زلزله زده و یا در محل تصادف راهنمایی و رانندگی رخ دهد، سارق به حبس از یک تا ۵ سال و شلاق تا۷۴ ضربه محکوم می شود.
۱۱) سرقت مقرون به یکی از شرایط مذکور در قانون
در صورتی که سرقت شرایط حد را نداشته باشد و همراه با یکی از شرایط زیر باشد، سارق به حبس از شش ماه تا سه سال و ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.
الف) سرقت در محل سکنی یا مهیا برای سکنی یا در توابع آن یا در محل های عمومی از قبیل مسجد و حمام و غیر از این ها واقع شده باشد.
ب) سرقت در جایی واقع شده باشد که در آن درخت، بوته، پرچین یا نرده قرار گرفته و سارق آن را شکسته باشد.
ج) سرقت در شب واقع شده باشد.
د) سارقان دو نفر یا بیشتر باشند.
م) سارق مستخدم بوده و مال مخدوم خود را دزدیده باشد یا مال شخص دیگری را از منزل شخص دیگری که به اتفاق مخدوم به آن جا رفته باشد برباید یا شاگرد و کارگر باشد و از محلی که معمولا محل کار وی بوده است از قبیل خانه، دکان، کارگاه، کارخانه و انبار سرقت کرده باشد.
ن) هر گاه اداره کننده هتل، مسافرخانه، کاروان سرا و کاروان و به طور کلی کسانی که به اقتضای شغل اموالی در دسترس آن هاست، تمام یا قسمتی از آن را مورد دستبرد قرار دهند.
۱۲) سرقت یا استفاده غیر مجاز از آب ، برق، گاز، تلفن
هر کس بدون پرداخت حق انشعاب و دریافت انشعاب آب، برق، گاز و تلفن از این منابع استفاده غیر مجاز کند، علاوه بر جبران خسارت وارده، به حبس تا سه سال محکوم خواهد شد.
۱۳) مداخله در اموال مسروقه
بیشتر سارقان به امید این که بتوانند مال مسروقه را به پول تبدیل کنند مرتکب سرقت می شوند از این رو شاید یکی از راه های موثر در پیش گیری از وقوع سرقت، جلوگیری از خرید و فروش اموال مسروقه باشد. برابر قانون، هرکس با علم و اطلاع یا با وجود قراین اطمینان آور به این که مال در نتیجه ارتکاب سرقت به دست آمده است آن را تحصیل، مخفی یا قبول کند یا مورد معامله قرار دهد، به حبس از شش ماه تا سه سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد. در صورتی که متهم معامله اموال مسروقه را حرفه و پیشه خود قرار داده باشد، به حداکثر مجازات محکوم خواهد شد.
وظیفه سارق در مقابل مال باخته
برابر قانون در تمام موارد سرقت و ربودن اموال، دادگاه علاوه بر تعیین مجازات، سارق یا رباینده را به بازگرداندن عین مال مسروقه محکوم می کند و اگر عین آن وجود نداشته باشد، سارق به رد مثل یا قیمت مال مسروقه یا ربوده شده و جبران خسارت وارده محکوم خواهد شد.اگر سارق عین مال را برنگرداند یا قیمت آن را نپردازد، چنان چه مالی از او در دسترس باشد ضبط و به میزان محکومیت از مال ضبط شده برداشت می شود؛ در غیر این صورت، به تقاضای مال باخته تا زمان پرداخت در حبس باقی خواهد ماند حتی اگر مدت محکومیت مجازات اصلی او تمام شده باشد.
سرقت نوشته شده روز سه شنبه بصیری هریس 18:07