رادیکال یا رادیکال آزاد (Free Radical) به اتم، مولکول یا یونی گفته میشود که دارای الکترون جفتنشده است. یک رادیکال آزاد میتواند دارای بار مثبت، منفی یا خنثی باشد.(ویکی پدیا)
رادیکال های آزاد، مولکول هایی هستند که فاقد پوسته ی الکترونی کامل
می باشند و همین مساله باعث افزایش عکس العمل شیمیایی نسبت به
سایرین می شود
رادیکال های آزاد و استرس ناشی از آن می تواند باعث بروز برخی بیماری ها شود، از جمله: بیماری چشم(Macular Degeneration)، آلزایمر، سرطان، آب سیاه(Glaucoma)، بیماری قلبی، پارکینسون و آرتریت
رادیکال های آزاد از راههای گوناگون ایجاد می شوند.قرار گرفتن در معرض آلودگیهای محیطی مانند: سیگار کشیدن و آلودگی هوا باعث ورود رادیکال های آزاد فراوان به بدن می شوند و تشعشع آفتاب و یا سایر سموم موجب افزایش اکسیداسیون سلول ها بالاتر رفتن احتمال ساخت رادیکالهای آزاد میشود.یکی دیگر از راههای به وجود آمدن رادیکالهای آزاد واکنش های متابولیک طبیعی درون سلول های بدن است.همچنین حرارت دادن بالا به روغن های خوراکی باعث به وجود آمدن این فاکتورهای خطرناک می شود.به این خاطر برای سرخ کردن مواد غذایی حتما بایستی از روغن های ویژه ی سرخ کردن استفاده کرد.تفاوت روغن پخت و پز با روغن سرخ کردنی اینست که مقدار مناسبی آنتی اکسیدان به به این روغن ها اضافه کرده اند تا رادیکالهای آزادی که بر اثر حرارت بالا ایجاد می شوند به وسیله ی آنتی اکسیدانها جذب شوند و بدن از اثرات تخریبی آنها در امان بماند.
برای مقابله با رادیکال های آزاد بایستی آنتی اکسیدان ها را به اندازه کافی در رژیم غذایی خود جای دهیم.آنتی اکسیدانها مولکولها یا ساختارهایی هستند که از اثرات تخریبی رادیکال های آزاد بر یاخته ها و ترکیبات حیاتی بدن پیشگیری کرده و آنها را جذب و بی اثر می کنند.
آنتی اکسیدان ها مانند جارو در برابر رادیکال های آزاد عمل می کنند و باعث از بین بردن رادیکال های آزاد و نوسازی سلول های تخریب شده، می شوند.
انواع ویتامین ها و عناصر دارای آنتی اکسیدان
ویتامین A و کاروتنوئیدها
ویتامین C
ویتامین E
سلنیوم
فیتوکمیکال ها
لیکوپن ها
لوتئین ها
ویتامین هایی که شبیه آنتی اکسیدان عمل می کنند: کوآنزیم Q10