حضرت ابوالفضل از دیدگاه اهل بیت (علیهم السلام)

درباره ی حضرت عباس (علیه السلام) بزرگان بسیاری، از شعرا و دانشمندان و اندیشمندان، سخن گفته اند امّا آنچه به راستی مقام آن اسطوره ی ادب و شجاعت را نشان می دهد، توصیفی است که حضرات معصومین (علیهم السلام)، از ایشان ارائه می دهند.
 
در کلام حضرت زهرا (سلام الله علیها)
پیامبر اکرم (ص) روز قیامت على (ع) را طلبیده، مى ‏فرماید: «نزد فاطمه برو و به او بگو تا آنچه براى شفاعت – گناهکاران – در این روز بزرگ فراهم ساخته، حاضر کند.»
امیر مؤمنان نزد حضرت زهرا (س) آمده، مى ‏فرماید: «اى فاطمه! براى چنین روزى چه ذخیره ‏اى، جهت شفاعت، آماده کرده ‏اى؟» حضرت زهرا (س) در جواب على (ع) مى‏ فرماید: «اى امیر مؤمنان، دو دست بریده پسرم عباس براى مقام شفاعت من کافى است.» (2)
 
در کلام حضرت سجاد (ع)
امام سجاد (ع) که پیامبر کربلا بودند، دائم برای عموی خود طلب رحمت می کردند و جانفشانی او برای برادرش را یادآوری می نمودند. ایشان می فرمودند: «خدا، عباس بن على را رحمت کند که برادرش را بر خود مقدم داشت و براى او جانفشانى کرد و خود را قربان او کرد تا دو دستش جدا شد و خدا به عوض آنها دو بال به او داد که با آن‏ ها همراه فرشتگان در بهشت می پرد. چنانچه به جعفر بن ابى طالب بود. براى عباس نزد خدا مقامى است که جمیع شهیدان در روز قیامت غبطه ی آن را می برند.» (3)
 
در کلام امام صادق (ع)
از امام صادق (ع) سخنان بسیاری در مقام عمویشان بیان شده است. ایشان در جایی فرمودند: «عمویم عباس، با فراست و سخت با ایمان بود. همراه برادرش حسین (ع) جهاد کرد و نیکو امتحان داد و شهید شد.» و در ادامه می فرمایند: «اما فراست او بسته به نیک اندیشی و اصالت فکر او است و آن توصیف نمی شود مگر از صفت ذات او و خلوص فطرت او، و برای داعیان هوی و غرور، بر او تسلطی نبود.» (4)

امام صادق(ع) در فصلى دیگر از سخنانشان به عظمت مقام حضرت ابوالفضل (ع) درود مى ‏فرستند و مى ‏فرمایند: «سلام خدا و سلام فرشتگان مقرّبش و سلام پیامبران مرسل و بندگان شایسته الهى و سلام همه شهدا و صدّیقان، سلامهاى پاک و طیّب در صبحگاهان و شامگاهان، بر تو باد اى فرزند امیرالمؤمنین.» (5)

همچنین می فرمایند: «خدا لعنت کند آن را که حق تو را نشناخت و حرمت تو را پاس نداشت. …خدا لعنت کند کسى را که حق تو را نشناسد و مقام تو را سبک بشمارد. …خداوند لعنت کند مردمى را که حرام هاى الهى را در شأن تو حلال شمردند و با کشتن تو حرمت اسلام را زیر پا نهادند.» (6)
 
آخرین سخنان امام حسین (ع) به برادرش، عباس
«برادرم! عباسم! اینک با به خاک افتادن تو دیگر کمرم شکست، و تدبیر و چاره‏ام، محدود و اندک شد و دشمن تجاوزکار به شماتت من برخاست.» (7)

و نیز به روایت دیگری افزودند:
«سردار من! آن چشمانى که به وجود گرانمایه تو خواب راحت نداشت، اکنون دیگر راحت و آرام به خواب خواهد رفت و دیدگان دیگرى که تاکنون بخاطر وجود پرافتخار تو راحت و آرام به خواب مى‏رفت بیدار خواهد ماند و قرار نخواهد گرفت.» (8)
 
 
پی نوشت:
1. بحارالانوار، ج ۱۰۱، ص ۲۷۰؛ به نقل از لقمانی، احمد، مقاله ی «حضرت عباس در کلام معصومین (ع)»، به نقل از سایت شیعه ها به آدرس http://shiaha.com/1389/04/%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84-%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%B9-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D8%A6%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85/
2. مولد العباس بن على(ع)، ص ۸۸٫؛ به نقل از همان مقاله.
3. ذخیره الدارین، ص 123؛ به نقل از شریف قرشی، باقر، ماهترین (ترجمه عباس بن علی، رائد الکرامه و الفداء فی الاسلام)، نشر موعود، 1386، ص 39
4. به نقل از ماهترین، همان، ص 40
5. العباس بن على، ص ۳۸٫؛ به نقل از لقمانی، همان.
6. العباس، ص ۲۱۳ و ۲۲۰ و ۲۲۱٫؛ به نقل از همان مقاله.
7. در سوگ امیر آزادى ( ترجمه مثیر الأحزان )، ص: 259؛ با استفاده از نرم افزار جامع الاحادیث نور 3/5
8. همان.