آب و آتش از مهلک ترین عوامل آسیب رسانی تاسیسات و تجهیزات و ساختمانهاست . باستثنای عوامل طبیعی و جوی که می تواند بسیار خطر آفرین باشد ، آب بزرگترین آسیب رسان طبیعی سازه هاست . زمان اختراع سیمان توسط ایرانیان (500 سال قبل از میلاد مسیح ) همواره پاره ای از این سازه ها در چرخه تعمیرات قرار گرفته است . در عایق کاری که در بام سقف کاخ آناهیتا در حدود 2500 سال پیش انجام شده توانستند از قیر طبیعی که بصورت سه لایه در بنا استفاده شده ، به عنوان اولین عایق کاری در کشور شناخته شود . البته قبل از این نوع عایق کاری ، قبلاٌ توسط بومیان آفریقا با استفاده از انواع صمغ ها که از ساقه و یا جوشانده بعضی از انواع گیاهان و ریشه ها بدست آمده ، به عنوان عایق بندی نیز استفاده گردیده است ، می توان به قبل تر ، یعنی استفاده از نفت خام به عنوان عایق بندی مطمئن در دو هزار سال قیبل از میلاد مسیح نیز رسید . عایق بندی به روش های گوناگون در نزد کلیه ابناء به شکل و طرق خاص انجام می گرفته است و اگر اشاره ای به عایق بندی خاصی که در حال حاضر به عنوان تکنولوژی پیشرفته و Hi-TEC عنوانمی شود در 2550 سال قبل از میلاد مسیح ( کاربری در هرم خئوپوس Cheops) داشته باشیم که به نظر تعداد بالائی از محققان و اندیشمندان نانوتکنولوژی از این علم یعنی Nano بهره گرفته بودند یعنی با استفاده از ریزدانه های سیلیسی و ترکیب آنها با سایر مواد توانستند نوعی کامپوزیت به عنوان عایق بندی بسازند که با این روش نه تنها جلوی رطوبت ، نم ، باران ، بلکه توانستند حتی عبور هوا را نیز عایق نمایند . در استفاده از قیر طبیعی که در کشور ما در بخشی از بام معبد آناهیتا به کار گرفته شده است بقایای استفاده از موی اسب و یا سایر حیوانات به عنوان استحکام دهنده و نیز تقویت کننده بکار گرفته شده است .
تکنولوژی بازسازی
بازسازی از سالهای دور به طرق گوناگون انجام می گرفته . در پایه پلها که معرض رودخانه ها قرار داشته با استفاده از لاشه سنگ ها و تعویض سطوح آجری در مقطع بالاتر می توانستند اقدام به بازسازی نمایند . با نبود مصالح سیمانی عموماً با مخلوطی از آهک و سفیده تخم مرغ و موی اسب و بز ساروج ها ساخته ، و پیه گوسفندی و حیوانات دیگر اقدام به روکش نمودن در سطوح پائین دست می نمودند تا کمتر دچار فرسایش شوند . با شکل گرفتن تکنولوژی سیمان و بتون اقدام به مرمت سازه ها نمودند و با مزرس نمودن بتن با ابزاری مانند قلم و چکش و سپس با استفاده از چسب بتن این اقدامات انجام می گرفت ولی به علت عدم پیوند سیمان جدید بر روی سیمان قدیم این نوع مرمت ها مقطعی و کوتاه مدت بود . هرچند که این روش هنوز هم توسط بسیاری از مشاوران توصیه که پیمانکاران نیز ناگزیر به اجرا می باشند ولی روشهای بازسازی کاملاً متغیر شده و ناگزیر به اجرای مراحل جدید هستیم .
روش استفاده از کامپوزیت ها
در سال 1971 سوئدی ها موفق گردیدند برای اولین بار در جهان عرشه یک پل را که سطح آن کمتر از حجم ترافیک مورد استفاده بود با استفاده از چسب ها و پلیمرها بدون اجرای عملیات بنائی 12 متر افزایش دهند و بعد از کشور آلمان بارها و بارها این عملیات را با موفقیت انجام دادند . بعد از حادث شدن زلزله های عریض و طویل در اکثر نقاط جهان بر آن شدند که بتوانند بجای استفاده از فلز و آرماتورها از الیاف های کامپوزیتی بصورت Rod جهت به حداقل رساندن بارهای خمشی ، کششی ، فشاری ، برشی استفاده نمایند . این محصولات نیاز به بهره گیری از وسایل و تجهیزات گرانقیمت و تکنولوژی حفاظت کاتدیک نداشت و با روزافزون شدن این علم دیگر استفاده از محصولات بتنی جهت ترمیم برای همیشه منسوخ شده و علوم دیگر جایگزین گردیده است .
مقاوم نمودن با هایبریدهای کربن و الیاف کربن
هرچند در بازسازی ها هنوز از کامپوزیت ها استفاده می شود و مهندسین و مشاوران جوان بهترین گزینه را کامپوزیت می پندارند و استفاده از F,R.P و F.R.C را برای ترمیم و تعمیرات پلها راه آخر ، ولی باید توجه داشت با وجود الیاف کردن و استفاده از هایبریدهای کربنی می توان عمر سازه را چند دهه بالاتر ببریم . متاسفانه استفاده از این علم هرچند در کشور انجام میگیرد ولی هنوز روش استفاده از این نوع محصولات Hi-TEC حتی توسط پیمانکاران خارجی نیز علمی و تخصصی نبوده و به غلط اجرا می شود . با توجه به گران بودن محصولات مورد استفاده ، می بایستی بهترین بهره را گرفت و آن انجام صحیح روش می باشد .
استفاده از محصولات نانوتکنولوژی
این محصولات بعلت داشتن خواص ویژه ، ارزان بودن قیمت ، مقاومت بسیار بالا ، پایداری نسبت به مواد سنتنی می توانند آخرین راه کار باشند . چرا و به چه دلیل محصولات نانوئی می توانند مقاومت بالاتری نسبت به سایر محصولات داشته باشند این است که ریزدانه های نانوئی دیگر شکسته نمی شوند ، برش نمی خورند ، لهیدگی و تغییر شکل دادن صفر است و صد نوع خواص دیگر که از خواص نانوها است . برای بازسازی ستونها و عرشه پل ها که دچار خوردگی نفوذ آب بیرون زدن آرماتورها و زنگ زدگی میلگردها و دادن عمر دوباره با سازه از NanoSA 1080 استفاده می گردد . فلزات داخل سازه مانند آرماتورها بگونه ای عمل می نمایند که یک میدان مغناطیسی بوجود آمده و NanoSA 1080 را بداخل جذب نموده و بر روی میلگردها را حفاظت کاتدیک انجام می دهند . این عمل باعث شده که کلیه منافذ و کاپیلارهای خالی بتن پر شده و نه تنها ضد آب گشته بلکه مقاومت آن نیز بصورت چشمگیری افزایش یابد ، از این محصول برای آببندی مخازن آب شرب ، مخازن سپتیک استفاده می گردد . دیگر محصولاتی که در مورد بازسازی ها خصوصاً عرشه پل ها کاربرد دارند محصول NanoSA 1001 است . که این محصول می تواند بدون آنکه مشکلی از عملیات پیوند انجام پذیرد ، یک ترکیب مولکولی انجام داده که حتی پس از کیورینگ قادر به برداشتن آن حتی با تجهیزات مکانیکی نیز نمی باشیم .