هفت حقیقت جالب درباره جهان

سایت اسپیس در مقاله‌ای، به معرفی برخی از عجیب‌ترین و در عین حال جالب‌ترین واقعیت‌ها در مورد جهانی که در آن زندگی مییکنیم، پرداخته است.




ایسنا: از انبساط و شتاب جهان گرفته تا ماده و انرژی تاریک آن، ستاره شناسان هر روز با عجایب و شگفت های بیشتری از این منبع ناشناخته ها روبه رو می شوند.

سایت اسپیس در مقاله ای، به معرفی برخی از عجیب ترین و در عین حال جالب ترین واقعیت ها در مورد جهانی که در آن زندگی می کنیم، پرداخته است.

جهان، بسیار پیراست

جهان در پس واقعه مهبانگ (انفجار بزرگ) در حدود 13.7 میلیارد سال پیش با اختلاف حدود 130 میلیون سال بوجود آمده است.

ستاره شناسان این رقم را با اندازه گیری ترکیبات چگال ماده و انرژی در جهان محاسبه کرده اند که آنها را قادر به تعیین میزان سرعت گسترش جهان در گذشته می کند. در نتیجه، این محققان توانسته اند محدوده زمانی وقوع مهبانگ را تعیین کنند. زمان میان آن انفجار و اکنون می تواند سن جهان را رقم بزند.

جهان رو به گسترش است

در دهه 1920، ادوین هابل، ستاره شناس آمریکایی موفق به کشف ایستا نبودن جهان و رو به گستردگی آن شد. اما تصور محققان در آن زمان این بود که گرانش ماده در جهان موجب آهستگی این انبساط شده یا حتی با آن تعارض پیدا می کند.

در سال 1998، تلسکوپ فضایی هابل به بررسی ابرنواخترهای بسیار دور پرداخته و کشف کرد که در دورانی خیلی دور، جهان با سرعت بسیار کمتری از امروز در حال گسترش بوده است. این کشف گیج کننده موید این نکته بود که یک نیروی غیر قابل توضیح موسوم به انرژی تاریک، به هدایت گسترش رو به شتاب جهان می پردازد.

در حالی که انرژی تاریک بر اساس تصورات همان نیروی بیگانه است که کیهان را با سرعتی رو به رشد از هم جدا می کند، این نیرو به دلیل دشواری شناسایی آن توسط دانشمندان، هنوز یکی از بزرگترین اسرار دنیای علم باقی مانده است.

رشد ناگهانی جهان در حال شتاب گرفتن است

انرژی تاریک نه تنها به عنوان عامل گسترده شدن جهان معین شده، بلکه این انبساط با وجود این عامل با شتاب نیز روبه روست.

این واقعیت، جایزه نوبل فیزیک امسال را برای سه دانشمند کاشف آن به ارمغان آورد. این جایزه معتبر امسال در صد و چهارمین نوبت خود به طور مشترک به شائول پروموتر، برایان اشمیت و آدام رایس اعطا شد.

در سال 1998 دو تیم از ستاره شناسان که این دانشمندان رهبری آنها را بر عهده داشتند، اعلام کردند که جهان نه تنها رو به گسترش بوده، بلکه گسترش آن رو به شتاب نیز هست. به گفته محققان، هر چه فاصله کهکشان از زمین بیشتر باشد، شتاب دورشدن آن بیشتر است.

شتاب جهان همچنین نظریه نسبیت عام آلبرت انیشتن را تایید کرد و اخیرا دانشمندان به احیای ثابت کیهانی این دانشمند بزرگ برای توضیح انرژی تاریک که به نظر با گرانش مقابله کرده و عامل انبساط و سرعت آن در جهان است، پرداخته اند.

امکان مسطح بودن جهان

شکل جهان تحت تاثیر اتفاقات بین کشش گرانشی (بسته به تراکم ماده در جهان) و سرعت انبساط قرار دارد. تراکم جهان از یک ارزش بحرانی خاص فراتر می رود، از این رو جهان مانند سطح یک کره، «بسته» است. این بدان معنی است که جهان نامحدود نبوده بلکه پایانی هم ندارد. در این حالت، جهان سرانجام گسترش را متوقف کرده و در واقعه ای موسوم به «مه رمب (ویرانش فرجامین گیتی)» در خود فرو می ریزد.

اگر تراکم جهان از ارزش تراکم بحرانی کمتر باشد، پس شکل جهان مانند سطح یک زین، «باز» بوده و در این حالت جهان بدون محدویت به گسترش همیشگی خود به سوی بی نهایت ادامه خواهد داد.

اگر تراکم جهان دقیقا با تراکم بحرانی برابر باشد، پس هندسه جهان مانند یک برگه کاغذ، «مسطح» بوده و بدون محدودیت به گسترش ادامه می دهد؛ اما پس از مقدار بی نهایتی از زمان، سرعت گسترش به آهستگی به صفر نزدیک می شود.

سنجشهای اخیر بر این تاکید دارد که جهان با دو درصد احتمال خطا، مسطح است.

جهان پر از چیزهای نامرئی است

جهان از چیزهای نادیدنی لبریز است. در حقیقت، سیارات، ستارگان و کهکشانها که قابل مشاهده اند، تنها چهار درصد جهان را تشکیل می دهند. بقیه 96 درصد از موادی تشکیل شده که به راحتی قابل درک یا مشاهده نیستند.

این مواد گریزان موسوم به ماده و انرژی تاریک، تاکنون شناسایی نشده اند، اما ستاره شناسان اساس وجود آنها را با تاثیر گرانشی آنها بر روی ماده معمولی قرار می دهند.

- جهان از پژواکی از تولد خود برخوردار است

زمینه ریزموج کیهانی از پژواکهای نوری بجا مانده از مهبانگ در 13.7 میلیارد سال قبل ساخته شده است. این یادگار مهبانگ مانند یک چادر برجسته از پرتو در اطراف جهان باقی مانده است.

ماموریت پلانک سازمان فضایی اروپا به طراحی نقشه ای از کل آسمان درنور ریز موج پرداخته تا نشانه های جدید را از چگونگی آغاز جهان بدست بیاورد. رصدهای پلانک جزء دقیق ترین دیدگاه ها از زمینه ریزموج کیهانی بوده که تاکنون بدست آمده است.

دانشمندان امیدوارند که با استفاده از این داده ها به سؤالات خود در مورد جهان و اتفاقات پس از مهبانگ پاسخ دهند.

احتمال وجود جهان های بیشتر

ایده امکان وجود جهانهای دیگر از یک نظریه موسوم به تورم ابدی بوجود آمده است. بر اساس این نظریه، کمی پس از مهبانگ، زمان و فضا در سرعت های مختلف در مکانهای مختلف گسترش پیدا کردند. این مسأله منجر به رشد جهانهای حبابی شده که ممکن است با قوانین فیزیکی خاص خود اداره شوند.

این مفهوم بسیار جنجال برانگیز بوده و تا چندی پیش کاملا فرضی تصور می شد؛ اما اخیرا بررسی های بیشتری بر روی نشانه های فیزیکی از فرضیه چندجهانی در زمینه ریزموج کیهانی انجام شده است.

اگرچه دانشمندان به دنبال نشانه ای از برخورد جهانهای حبابی، به بررسی رصدهای موجود از زمینه ریزموج کیهانی پرداخته اند، اما تاکنون موفق به یافتن نشانه جالبی نشده اند. به گفته محققان، در صورت وجود چنین برخوردی، احتمالا یک طرح گرد در زمینه کیهانی باقی خواهد ماند.