کارگروه
شبکه و امنیت

آموزش و ارایه نرم افزار هک و ماکروسافت .سیسکو

سهیلی	ایروانی
اسمعیل دخت	جهانبخش
جوادی	خورشیدی
شیرعلی	غفاری

همه اعضای کارگروه

ثبت نام اینترنتی نمایشگاه - جانمائی آنلاین غرفه

آی تی به کمک پلیس می آید

صفحه اصلی کارگروهها >> شبکه و امنیت >> آی تی به کمک پلیس می آید

ارسال پاسخ

حسین فرجی

در کارگروه: شبکه و امنیت
تعداد ارسالي: 50

بیوگرافی و سوابق کارگروههای من پروفایل من

14 سال پیش در تاریخ: چهارشنبه, فروردين 31, 1390 4:48

همیشه وقتی در محیط جامعه برای هر یک از ما اتفاقی رخ می دهد انتظار داریم پلیس با تمام سرعت و دقت خود وارد عمل شود و از امنیت ما در مقابل متجاوزان دفاع کند. اگر در گذشته پلیس در همان مرحله اول به مقابله با افراد خاطی برمی خاست اما امروزه به مدد ویژگی های منحصر به فرد عصر اطلاعات و فناوری ارتباطات، پلیس با استفاده از سامانه های مراقبت و کنترل نامحسوس و کسب اطلاعات کامپیوتری، اقدامات خود را از فاز برخورد به فاز پیشگیری انتقال داده است. به باور اکثر کارشناسان، نیروی انتظامی متولی امنیت در جامعه است و با توجه به مسوولیت خطیری که بر عهده دارد باید ابزارهای نوین را در اوج دقت و کمیت مورد استفاده قرار دهد. بنا بر اظهارات فعالان نیروی انتظامی استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه مدیریت نیروی انتظامی از چندین سال پیش آغاز شده است و این دستگاه از جمله دستگاه های پیشرو در زمینه استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات محسوب می شود.
● پلیس و فناوری اطلاعات و ارتباطات
نیروی انتظامی ایران که وظیفه برقراری نظم و امنیت عمومی و اعمال قانون در کشور را بر عهده دارد از تعدادی پلیس تخصصی برای پوشش حوزه های مختلف کشوری از جمله گشت و پیشگیری انتظامی، امنیت عمومی، آگاهی، راهنمایی و رانندگی، مرزبانی، مبارزه با قاچاق کالا و مواد مخدر و نیز رده های سازمانی پشتیبانی و ستادی تشکیل شده است. معاونت فناوری اطلاعات و ارتباطات ناجا (فاوا) وظیفه پشتیبانی از ماموریت های انتظامی ناجا را با تامین تجهیزات و سامانه های مبتنی بر ICT بر عهده دارد. با توجه به تنوع ماموریت که شامل خدمات انتظامی (آموزش و گواهینامه رانندگی، گذرنامه و کنترل ترددهای مرزی، وظیفه عمومی و...)، عملیات انتظامی (فرماندهی و کنترل نیرو های عمل کننده، گشت پیشگیری، ضابط قضایی، مبارزه با اشرار و مزاحمان امنیت عمومی و...) و پشتیبانی (طرح، برنامه و بودجه، آماد، آموزش، خدمات نیروی انسانی و...) است، فاوا نیز دارای تقسیمات تخصصی متناسبی است.
مهم ترین وظیفه فاوا عبارت است از پشتیبانی اطلاعاتی ماموریت های انتظامی، برقراری ارتباطات مورد نیاز یگانه یی ماموریتی و ستادی و بهبود روش های عملیاتی که با به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات انجام می شود.
سرهنگ محمد زارعیان مدیرکل دفتر تحقیقات و فناوری اطلاعات و ارتباطات ناجا، نیروی انتظامی را در به کارگیری تجهیزات حوزه ICT پیشتاز ارگان های دیگر می داند و معتقد است برای اینکه بتوان خدمات قابل ارائه به مردم را خوب مدیریت و پشتیبانی کرد از ابزاری به غیر ازICT نمی توان استفاده کرد.
زارعیان تجهیزات و سامانه های مربوط به فاوا را به سه قسمت تقسیم می کند و می افزاید؛ در حوزه های مختلف ناجا نیاز به فناوری اطلاعات و ارتباطات به طور گسترده دیده می شود بر همین اساس تجهیزات به کارگرفته شده در این ارگان به سه قطب ازجمله تجهیزات و سامانه های مراقبت الکترونیکی (که تامین کننده اطلاعات مورد نیاز فرماندهی از صحنه ها و میادین عملیاتی است)، شبکه های مخابراتی ثابت و سیار (که برای انتقال اطلاعات صحنه به مراکز فرماندهی و نیز انتقال دستورات و هماهنگی بین فرماندهی و نیروهای عمل کننده است) و در نهایت سامانه های پردازش و مدیریت اطلاعات (که نقش نگهداری، تحلیل و تفسیر، توزیع و تسهیم اطلاعات و دانش را ایفا می کنند و سامانه های جامع نرم افزاری لازم را برای عملیات، خدمات و پشتیبانی ایجاد و اداره می کنند)، تقسیم می شود.
زارعیان در ادامه در توضیح هریک از این سه قطب می افزاید؛ مراقبت الکترونیکی به استفاده نیروهای پلیس از ابزارهای الکترونیکی به منظور پایش و کسب اطلاعات از صحنه ها و میادین عملیاتی یا تعقیب مجرمان گفته می شود. در واقع از ابزارهای الکترونیکی برای تقویت حواس و توانایی تشخیص استفاده می شود. حسگر مهم ترین عنصر یک سیستم مراقبت الکترونیکی محسوب می شود که آثار منتشره از صحنه یا اهداف را که معمولاً به یکی از صورت های انرژی مثلاً نور، صوت، امواج رادیویی یا حرارتی، اشعه ایکس یا لیزر است به صورت تصویر، علامت یا توصیف دیگر برای مشاهده کننده مجسم می سازد و شامل انواعی چون حسگرهای نوری یا دوربین های ثبت عکس و ویدئو، حسگرهای رادیویی یا رادارها، حسگرهای حرارتی، حسگرهای فرابنفش، حسگرهای لیزری، حسگرهای صوتی شامل میکروفن لرزه نگار و...، حسگرهای موقعیت و تعادل و حسگرهای شیمیایی می شود.
بنابر اظهارات زارعیان، ناجا سیستم مخابراتی و زیرساختی منحصر به فردی را داراست. سیستم مخابراتی ناجا به گونه یی است که شبکه های مقرهای مختلف ناجا را به یکدیگر متصل می سازد. در واقع سیستم مخابراتی نیروی انتظامی مانند تلفن یک خانه است که تمام افراد از آن استفاده می کنند. در خصوص شبکه های کامپیوتری هم وضع به همین صورت است یعنی سیستم کامپیوتری کل ناجا به یک شبکه واحد متصل است که اسم این شبکه امین گذاشته شده است.
بنابراین شبکه های مخابراتی ثابت ناجا به وسیله حجم انبوهی از سخت افزارهای مختلف شامل انواع سوئیچ های دیجیتالی تلفنی و دیتا با ظرفیت های مناسب، شبکه های کابلی توزیع، مالتی پلکسرها و سیستم های انتقال و رادیویی مایکروویو، خطوط انتقال پرظرفیت فیبر نوری، سوئیچ ها و مسیریاب های IP، مودم های تلفنی و DSL (برای انتقال دیتا به جا هایی که شبکه WAN هنوز گسترش نیافته) و دستگاه های انتقال تلفن روی شبکه دیتا (VoIP) (برای جا هایی که شبکه توزیع تلفن کامل نشده) شکل گرفته است.
مدیرکل دفتر تحقیقات و فناوری اطلاعات و ارتباطات ناجا در توضیح سامانه های پردازش و مدیریت اطلاعات نیز می گوید؛ این سامانه ها حلقه تکمیلی سیستم مدیریت دانش ناجا را شکل می دهند که وظایف نگهداری، تسهیم و توزیع، تولید و به کارگیری، ارزیابی و توسعه دانش را برعهده دارند. این سامانه که از آن به عنوان حوزه نرم افزار و سیستم جامع هم یاد می شود سرویس های متنوع آی تی را در اختیار مردم می گذارد مانند دفاتر خدماتی پلیس «۱۰ که برای کارهای عملیاتی، پشتیبانی و خدماتی ازجمله صدور گذرنامه، دریافت جرائم رانندگی، اماکن، دریافت عدم سوءپیشینه و به طور کل خدماتی را که ارائه آنها مستلزم سرعت و دقت بیشتری است، به صورت الکترونیکی ارائه می کند.
● پلیس سایبر
اساس و بنیاد هر جامعه، چه کوچک و چه بزرگ، بر اصولی استوار است که بدون آنها شیرازه جامعه از هم گسیخته خواهد شد. گفته می شود مهم ترین این اصول، نظم و قانون است. جامعه مجازی نیز به همین صورت است. فضای سایبر در واقع محیطی مجازی برای فعالیت های اجتماعی است. مهم ترین ویژگی این فضا، استقلال از زمان و مکان است. با شکل گیری فضای سایبر، مرزها کمرنگ تر شده است و جهانی شدن در کلیه امور اجتماعی به وضوح دیده می شود. سرعت، ارزانی، بالا بودن کیفیت، نزدیکی و در دسترس بودن، شفافیت و تنوع از ویژگی های فضای سایبر است. در این فضا همان گونه که فعالیت ها سریع تر و دقیق تر انجام می شود، جرائم نیز پیچیده تر، سریع تر و کم هزینه تر انجام می شود. به عنوان مثال در دنیای واقعی، محیط فیزیکی محدودیت ها و موانع بزرگی را برای مجرمان و تبهکاران ایجاد می کند اما در فضای سایبر چنین موانع فیزیکی وجود ندارد. به دلیل ویژگی های خاص فضای سایبر، این فضا به قوانین کارآمد نیاز دارد. از سوی دیگر اجرای قانون نیازمند سیستمی است که بر فعالیت های شبکه نظارت کند و به تعقیب و دستگیری مجرمان در محیط سایبر بپردازد. به چنین سیستمی، «پلیس سایبر» می گوییم.
پلیس سایبر با اسامی مختلفی چون پلیس شبکه ، پلیس وب و غیره در کشورهای مختلف شکل گرفته است و حتی برخی کشورها این وظیفه را به CERT (تیم واکنش سریع به مشکلات رایانه یی) واگذار کرده اند. از جمله کشورهای پیش رو در ایجاد پلیس سایبر می توان به امریکا، فرانسه، چین، ژاپن، هند و کره اشاره کرد.
هند نیز اولین ایستگاه پلیس سایبر خود را در سال ۲۰۰۱ در بنگلور ایجاد کرد. پلیس سایبر هند یا CCPS وظیفه دارد با جرائم فضای سایبر از قبیل نفوذ غیرمجاز، خرابکاری اطلاعات و کلاهبرداری اینترنتی مقابله کند.
ایجاد پلیس سایبر در هند در شرایطی است که این کشور در سال ۲۰۰۰ این قانون را برای مقابله با جرائم رایانه یی خود به تصویب رسانده بود اما در کشور ما سال هاست که این قانون در مرحله تدوین خود به سر می برد هر چند که گفته می شود اداره کل مبارزه با جرائم رایانه یی در معاونت آگاهی نیروی انتظامی ایجاد شده است اما آیا این معاونت توانسته است در برخورد با مجرمان مجازی از قانون خاص رایانه یی استفاده کند سوالی است که پرونده های موجود در این زمینه می تواند به آن پاسخ دهد.
با توجه به این نکته که نیروی انتظامی مسوول برقراری نظم در جامعه است، این ارگان می تواند با در دست گرفتن ابتکار عمل و از دست ندادن فرصت ها، مسوولیت نظم و امنیت در این حوزه بزرگ اجتماعی را نیز بر عهده بگیرد. البته باید برای مقابله قانونی با جرائم فضای سایبر، قوانین لازم تدوین شود که متاسفانه این اتفاق هنوز در کشور ما رخ نداده است و فعلاً بعد از سال ها انتظار تنها کلیات لایحه جرائم رایانه یی به تصویب مجلس رسیده است.
زارعیان در خصوص پلیس سایبر اظهار می دارد همان طور که فضای فیزیکی در هر لحظه مورد حملات شدید بعضی از افراد قرار می گیرد با توجه به گسترده شدن فضای وب در جامعه این فضا نیز از خطرات این افراد در امان نمانده است. از همین رو در ایران نیز برای مقابله با این افراد پلیسی به نام پلیس سایبر شکل گرفته که این پلیس در حال حاضر در معاونت آگاهی ناجا مشغول به فعالیت است و در آینده نه چندان دور مستقل خواهد شد. وی در ادامه می افزاید؛ با وجود اینکه هنوز قانون جرائم رایانه یی در ایران به تصویب نرسیده است این واحد تنها نیرویی است که از بروز جرم های سایبر جلوگیری کرده است و امید می رود با تصویب قانون و مشخص شدن مصادیق جرم های رایانه یی کارایی این بخش افزون تر شود.
● ناجا و بودجه ۹۰ میلیارد ی
اما فعالیت ناجا در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به همین جا ختم نمی شود. یک بعد از وظایف نیروی انتظامی علاوه بر به کارگیری پیشرفته ترین ابزارآلات حوزه آی تی برای تسریع در کارها، آشنایی و آگاهی مردم نسبت به مقوله امنیت، فرهنگسازی و جلب مشارکت مردم در پیاده سازی امنیت در جامعه است. بر همین اساس نیروی انتظامی کشور در چند سال اخیر با برپایی نمایشگاه پلیس و فناوری اطلاعات و ارتباطات، سعی در آشنایی مردم با اقدامات ناجا و امکاناتی که از طریق این دستگاه به مردم ارائه می شود، کرده است.
در چند روز برپایی این نمایشگاه یکی از خبرهای مهم و تعجب برانگیزی که به گوش رسید خبری در خصوص اختصاص بودجه ۹۰ میلیاردی نیروی انتظامی برای هزینه در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات بود. فرمانده ناجا در مراسم افتتاحیه نمایشگاه پلیس و فناوری اطلاعات و ارتباطات اظهار داشته بود امسال بودجه یی که برای بخش دانش و پژوهش تخصیص داده شده، حدود ۱۱ میلیارد تومان است که ظرف چند سال گذشته ۱۰ برابر شده است.
سردار اسماعیل احمدی مقدم افزوده بود در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات اعتباری که برای سال جاری در نظر گرفته شده حدود ۸۰ میلیارد تومان است و به رغم آنکه امکان افزایش این بودجه وجود دارد اما در حال حاضر معاونت فناوری اطلاعات و ارتباطات به دلیل نداشتن آمادگی فنی امکان جذب این رقم را ندارد.
وی با بیان اینکه تاکنون تلاش پلیس بر این بوده که خودش را در برابر تهدیدات محیط پوشش بدهد، می افزاید؛ یک حرکت رو به جلو در محیطی مناسب باعث شد نیروی انتظامی در برنامه چهارم وارد حوزه رقابتی شود یعنی نگاه خود را از درون سازمانی به برون سازمانی ببیند و در نگاه جدید ناجا درحالی که تهدیدات را در نظر دارد به دنبال استفاده از فرصت ها نیز است و صرفاً بر موضوعات داخل سازمان متمرکز نیست. احمدی مقدم در ادامه تصریح کرده بود امسال حدود ۱۱ میلیارد تومان به حوزه پژوهش و دانش تخصیص داده شد که البته هرچه در این حوزه هزینه شود، بازگشت مالی خواهد داشت و درآمدش در خودش نهفته است و تلاش می کنیم در پایان برنامه پنجم کفه ترازوی سازمان نرم افزاری نسبت به سازمان سخت افزاری سنگین تر شده باشد که این موضوع مستلزم داشتن سرعت و انجام امور زیربنایی و سرمایه گذاری انسانی و آموزش و پژوهش با همکاری سایر مجامع علمی است.
زارعیان در خصوص ادعای فرمانده ناجا برای اختصاص ۹۰ میلیارد تومان به حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات می گوید؛ «این رقم یک رقم تمثیلی بوده است و منظور ایشان از اینکه هنوز معاونت فناوری اطلاعات و ارتباطات آمادگی جذب این رقم را ندارد این است که هنوز در این واحد، جا برای گسترش فعالیت بیشتر وجود دارد. در حال حاضر ما در قسمت مخابراتی و زیرساختی با مشکلات کمتری مواجهیم اما در زمینه الکترونیکی با مشکلات گسترده یی روبه رو هستیم که این مشکلات هم به ما برنمی گردد بلکه به عدم همکاری سازمان ها و ارگان ها برمی گردد که نمی توانند امکانات فنی مورد نیازما را فراهم کنند. بنا بر اظهارات زارعیان بزرگ ترین مشکلی که باعث شده است بسیاری از پروژه های ناجا در حوزه ICT به نتیجه نرسد عقب بودن کشور در به کارگیری آی تی و مشخص نبودن سیاستگذاری های دولت در این بخش است.
به باور اکثر کارشناسان در حال حاضر پلیس در جایگاهی قرار دارد که حتی اگر تمایلی برای رفتن به سمت الکترونیکی شدن نداشته باشد، به دلیل اینکه با مردم سروکار دارد جامعه این بخش از دولت را تحت فشار قرار می دهد و از پلیس تقاضای دریافت خدمات الکترونیکی را دارد. به باور فعالان نیروی انتظامی، ناجا تنها ارگانی است که در حوزه دانش و فناوری نه تنها از دنیا عقب نیست بلکه همگام با دنیا حرکت می کند. البته در این بین ضعف هایی هم دیده می شود که آن هم به عقب بودن جامعه از حوزه آی تی مرتبط می شود و اینکه هنوز ارتباط میان کاربران و ارائه دهندگان خدمات در کشور برقرار نشده است.

سونیتا سراب پور

روزنامه اعتماد

حذف ارسالي ويرايش ارسالي