روندها و گزینههای طراحی و تولید
مقالهای که میخوانید روندهای تکنولوژی چاپ افست ورقی را برای چاپ بستهبندی معرفی کرده است.
اتوماسیون بالا کلید موفقیت در چاپ بستهبندی
معمولاً سطح و درجه اتوماسیون در عرصه چاپ افست ورقی برای بستهبندی بالاتر و گستردهتر از چاپ تجاری است. در چاپ بستهبندی نیز تیراژها کاهش یافته به همین خاطر زمان آمادهسازی ماشینهای چاپ نیز لاجرم باید کاهش پیدا کند.
البته دلیل کاهش تیراژ در بستهبندی رشد بازار چاپ براساس تقاضا نیست بلکه افزایش تنوع و گوناگونی برندهای مختلف است. از سوی دیگر مواد بستهبندی با ضخامت بیشتر و گرانقیمتتر معمولاً به یک سیستم پشتیبانی کارآمدتر نیاز دارند. زیرا بخش تغذیه و تحویل مقواها با سرعت و دفعات بیشتری خالی و پر میشوند.
از آنجایی که خاموش و روشن کردن ماشین چاپ غیراقتصادی است، چاپکاران بستهبندی از سیستمهای تغذیه و تحویل بدون وقفه (NON-STOP) همراه با سیستمهای اتوماتیک نقل و انتقال پالت استفاده میکنند. هر چه سایز ورق بزرگتر باشد بازگشت سرمایه بیشتر است. به همین خاطر بیشتر سیستمهای نقل و انتقال پالت در ماشینهای چاپ فرمت بزرگ استفاده میشود.
ترکیب فرایندها
در تولید بستهبندی اقلام تبلیغاتی و لیبلها از انواع فرایندهای چاپ استفاده میشود. علاوه بر آن در صنعتچاپ رول باریک معمولاً فرایندهای فلکسو و افست همراه با چاپ سیلکاسکرین و دیجیتال در یک ماشین چاپ به خدمت گرفته میشوند. بدین ترتیب کار با استفاده از فرایندهای گوناگون و در یک بار عبور از ماشین چاپ میشود. معمولاً در سیستم رول باریک دایکات روتاری نیز بهطور پیوسته در ماشین چاپ بهکار گرفته میشود.
در سیستم افست ورقی عملیات تبدیلی بهطور پیوسته همراه با ماشین چاپ تنها به ورنیزنی محدود میشود. با این حال برای ورنیزنی نیز گزینهها و روشهای گوناگون وجود دارد. سیستمهای دکتر بلید انتقال ورنی روی کار همراه با پیگمنتهایی که جلوههای زیبا و ویژه ایجاد میکنند را بهینه کردهاند . معمولاً جعبههای مقوایی توسط ماشینهای ورقی 5 تا 8 رنگ چاپ شده و ورنی میخورند. دو واحد ورنیزنی و چندین خشککن و سیستم تحویل بلند از جمله ویژگیها و تجهیزات این ماشینها هستند. البته هزینه تولید با این ماشینها بالاست. به همین خاطر تولیدکنندگان، مرکبهای هیبرید را به بازار عرضه کردهاند. این مرکبها همان مرکبهای افست رایج هستند که 25 درصد مرکب یووی به آنها اضافه شده است.
ماشینهای چاپی که با این مرکبها کار میکنند هم از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه هستند و هم درجه براقیت و درخشندگی که بهکار چاپی میبخشند، بسیار بالاست. بسیاری از چاپکاران بستهبندی از سیستمهای ورنیزنی مستقل و خارج از ماشین چاپ نیز بهره میبرند. این سیستم علاوه بر افزایش میزان تولید از انعطاف بیشتری نسبت به سیستمهای inline برخوردار است. برخی مواقع نیازهای مشتریان را نمیتوان از طریق سیستمهای inline تأمین کرد. سیستمهای ورنیoffline تولید بالاتری دارند و لایه ورنی که روی کارمنتقل میکنند ضخیمتر است.
افزایش طیف رنگ
برخی مواقع نمیتوان رنگهای مطلوب را توسط چهاررنگ اصلی استاندارد بهدست آورد. به همین خاطر باید از طیفهای (gamut) رنگ گستردهتری استفاده کرد. معمولاً برای دستیابی به این طیفها از مرکبهای ویژه که توسط تولیدکنندگان مرکب عرضه میشود استفاده میشود و یا آنها را با مرکبهای معمولی مخلوط میکنند. استفاده از رنگهای Hi-Fi نیز تا حدی رایج است ولی برای استفاده از این رنگها باید از شیوه تفکیک رنگ ویژه نیز استفاده کرد. در این شیوه استفاده از سیستم رنگ هگزاکروم و سیستم پانتون شش رنگ کاربرد فراوانی دارد. با این حال راههای آسانتری برای دستیابی به جلوههای ویژه و طیف رنگ گستردهتر با استفاده از چهاررنگ اصلی وجود دارد. یکی از این راهها استفاده از مرکبهای Aniva است. طیف رنگ این مرکبها بیشتر از مرکبهای استاندارد است. از این مرکبها برای چاپ مقوا میکروفلوت در سیستم افست استفاده میشود.
در استفاده از رنگهای ویژه فرایندهای دیگر چاپ بستهبندی نقش عمدهتری ایفا میکرد. استفاده از 30 نوع رنگ (Color Shudes) در این فرایندها به هیچوجه غیرعادی نیست. در چاپ افست معمولاً تلاش میشود تا رنگها براساس مقیاس اروپایی استاندارد رنگ تفکیک شود ولی در چاپ سیلکاسکرین و بالشتکی رنگهای اصلی و خاص در کنار یکدیگر استفاده میشوند. در چاپ فلکسو از شیوه دیگری برای بازتولید رنگهای خاص استفاده میشود. در فلکسو از حداقل تفکیک رنگ استفاده میشود تا از حجم مرکب استفاده شده کاسته شود. در چاپ فلکسو دو رنگ اصلی معمولاً با 2 یا 3 رنگ خاص براساس نسبتهایی که به دقت محاسبه میشود مخلوط میشوند. هر روشی که استفاده شود باز تولید رنگ باید به دقت کنترل شود. به همین خاطر چاپکاران بستهبندی همواره از اسپکترو فتومتر یا اسپکترو دنسیتومتر استفاده میکنند.
پیشرفت تکنولوژیک سهم بازار را تعیین میکنند
بازار بستهبندی همواره در حال تغییر و تحول است. معمولاً سهم هر یک از فرایندهای چاپی از بازار بستهبندی توسط پیشرفتهای تکنولوژیکی در زمینه مواد و ماشینآلات و روندهای جدید در طراحی بستهبندی تعیین میشود. به عنوان مثال چاپ روی لیبل ارزانتر از چاپ مستقیم روی خود کالا با استفاده از روشهای سیلکاسکرین و بالشتکی است.
معمولاً لیبلها برای بسیاری از کاربردها ایدهآل است. به ویژه آنکه اکنون از رنگهای مات روی لیبلهای پشتچسبدار شفاف استفاده میشود. این لیبلها که روی بطریهای شیشهای چسبانده میشوند به هیچوجه دیده نمیشود و فقط اطلاعات روی آنها خوانده میشود. البته این نوع لیبلها عمدتاً توسط افست رول باریک، فرایند فلکسو، چاپ دیجیتال و ماشینهای روتوگراور چاپ میشود. در حال حاضر لیبلهای اسلیو (لولهای) که روی شیشههای نوشابه PET را بدون نیاز به هیچ چسبی میپوشانند، طرفداران زیادی پیدا کردهاند. چاپ افست ورقی در حال حاضر از افزایش تقاضا برای ورنیزنی روی لیبلهای پشتچسبدار و جعبههای مقوایی به نفع خود بهره میبرد. با اینکه چاپ هافتون فلکسو موفق شده بخشی از این بازار را نصیب خود کند ولی افست نیز با ارایه ماشینهای چاپی که میتوانند مستقیماً روی مقوای کنگرهای چاپ کنند بازارهای از دست رفته را بار دیگر تسخیر کرده است.
برای حمایت از چاپ افست، تولیدکنندگان مقواهای کنگرهای اندازه فلوتها را کاهش دادهاند. در حال حاضر بیشترین سایز مورد استفاده فلوت N است. با این حال شرکت Norbord یک فلوت ظریفتر به نام O-flute نیز روانه بازار کرده است O . حرف اول واژه لاتین OMEGA است.
شرکت Norboard ادعا میکند امکان ساخت فلوت ظریفتر از OMEGA وجود ندارد. این مقوا برای چاپ در سیستم افست ورقی ایده آل است.
ضوابط بستهبندی
یک محصول را میتوان به شیوههای گوناگون بستهبندی کرد. میتوان آن را درون جعبه سینی، قوطی، بطری و یا ترکیبی از همه اینها قرار داد. انتخاب نوع بستهبندی به اهداف تولیدکننده بستگی دارد. معمولاً مشتری که سفارش بستهبندی میدهد باید به نوعی مصالحه بین هزینه و جلوههای بصری کار تن در دهد. او میتواند از بین شیوههای مختلف چاپ انتخاب کند. در هر حال بستهبندی باید طراحی جذاب و کارآمد داشته باشد.
از سوی دیگر مشتری باید قوانین و ضوابط بهداشتی را به ویژه در مورد بستهبندی مواد غذایی رعایت کند. بستهبندی نباید حاوی هیچگونه مواد خطرآفرین باشد. در عین حال بستهبندی کیفیت و جذابیت خود را نیز نباید از دست بدهد. ارایه مرکبهای یووی بدون بو در سالهای اخیر یکی از دستاوردهایی بوده که نهایتاً استفاده از یووی در چاپ بستهبندی موادغذایی را امکانپذیر کرد. در حال حاضر صنایع دارویی از مرکبهای یووی برای چاپ جعبههای دارو استفاده میکنند. البته در صنایع دارویی چاپ در محیطی کاملاً ضدعفونیشده انجام میشود و مرحله خشک کردن مرکب با استفاده از اشعه الکترون انجام میشود.
مشکلاتی که هنوز باقی است
در چاپ بستهبندی هنوز مشکلاتی در بخش پیشازچاپ وجود دارد که باید حل شود. از جمله این مشکلات انتقال دادههای CAD، استفاده بهینه از فرمت، ایجاد فرمهای لیاوت برای دایکات، تصویرسازی در ابعاد لارج فرمت، تبدیل و جایگزین کردن رنگهای ویژه، پردازش فایل گرافیکی که حاوی 16 کانال رنگ میباشند، مدیریت رنگ در هنگام کار با سطوح چاپپذیر و رنگهای پیگمنتی متفاوت و نمونهگیری رنگهای ویژه روی مدیاهای شفاف است.