ورنی پیوسته در ماشینهای چاپ افست
درخشش و زیبایی های ورنی
یکی از موارد اصلی که در دروپا به نمایش در آمده تکنیکهای تکمیلی چاپ (Finishing) بهویژه تکنیکهای تکمیلی پیوسته (Inline) برای چاپ بستهبندی با کیفیت بالا بود. امروزه کاهش تیراژ همراه با روشهای تکمیلی ویژه و کیفیت بسیار بالا همراه با تغییر مداوم طرحها در زمان کم امکانپذیر شده است.
حالا تولیدکنندگان سیستمهای چاپی راهحلهای تکمیلی جدیدی همراه با ماشینآلات خود عرضه میکنند. علاوه بر آن مجموعه متنوعی از مواد پلاستیکی و فیلمهای گوناگون که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند همراه با رنگهای ویژه و سیستمهای ورنیزنی (کوتینگ) برای بخش تکمیلی در دسترس میباشد. با این حال، هر آنچه را که چشمنواز است نمیتوان چاپ کرد و تکنیکهای تکمیلی روی آن اعمال کرد. هر چه از تکنیکهای تکمیلی بیشتری استفاده شود، کل فرایند چاپ پیچیدهتر و حساستر میشود. قبل از تصمیمگیری در مورد خرید تجهیزات بهتر است ابتدا با دقت فرایندهای مورد نیاز برای تولید کارهای چاپی و عرصههای جدیدی که چاپکار مایل است وارد آن بشود مورد بررسی قرار بگیرد.
بسیاری از ماشینهای افست ورقی که در صنعت بستهبندی مورد استفاده قرار میگیرند به یونیتهای فلکسو مجهز هستند. حتی ماشینهای ورقی مجهز به یونیتهای فلکسو در چاپخانههای تجاری نیز بهطور روزافزونی بهکار گرفته میشوند. چاپخانههای افست معمولی چندان به مزیتهای تکنولوژی یونیتهای فلکسویی که به خدمت گرفتهاند، آگاه نیستند. این یونیتها که مجهز به نورد آنیلوکس و تیغه دکتر بلید هستند نهتنها قادرند ورنی را روی کار منتقل کنند بلکه میتوانند با دقت خوب عملیات چاپ را انجام دهند.
در صورتی که یونیت فلکسو پس از یونیتهای افست قرار گرفته باشد اغلب از آنها برای عملیات ورنی یا کوتینگهای ویژه روی کار چاپ شده استفاده میشود. اگر یونیت فلکسو قبل از یونیتهای چاپ افست روی ماشین تعبیه شود میتوان از آن برای اضافه کردن جلوههای خاص روی سطح چاپپذیر از جمله ورنی مات سفید روی کاغذ متالایز و یا روی پلاستیک شفاف استفاده کرد، که پس از انجام عملیات چاپی رنگهای چاپ شده درخشش بهتری دارند. با این حال استفاده از ورنی ایریودین (Iriodine) روی کار قبل از چاپ (Pre-Printing) نوعی جلوه رنگینکمانی بهکار چاپ شده میبخشد.
مزیت چاپ افست کیفیت بالا و هزینه پایین پلیت و مرحله پیشازچاپ آن است. در مقابل، مزیت چاپ فلکسو در انتقال لایههای ضخیم مرکب یا ورنی روی کار است. همین امر استفاده از دانههای بزرگتر پیگمنت در مرکب یا ورنی را به سهولت امکانپذیر میکند. مرکبهای چاپ فلکسو از لحاظ ویسکوزیته بسیار شبیه مرکب گراور است ولی ضخامت لایهای که روی کار ایجاد میکند نازکتر از مرکب گراور ولی ضخیمتر و یکدستتر از مرکب افست است. در سیستم فلکسو ضخامت لایه مرکب را با استفاده از نوردهای آنیلوکس مختلف میتوان تغییر داد. اندازه دانههای فلزی پیگمنتی در افست 5/3 میکرون و در فلکسو و گراور بین 8 تا 9 میکرون است. بهطور معمول از یونیتهای فلکسو در ماشینهای افست برای انتقال ورنی سفید، حبابی، رنگینکمانی، متالیک یووی و یا آب پایه
(Aqueos & Dispersion) استفاده میشود.
تبدیل ماشینهای ورقی افست مجهز به یونیتهای فلکسو به ماشینهای چاپ ورقی که بهطور کامل از یونیتهای فلکسو و ورنی تشکیل شدهاند یک پیشرفت منطقی تکنولوژی به شمار میآید. مدتهاست از ماشینهای فلکسو ورقی برای چاپ مقوای کنگرهای و ورنیزنی استفاده میشود. با این حال ماشینهای فلکسو ورقی جدید که برای چاپ بستهبندی و عملیات تکمیلی از آنها استفاده میشود از سیستم لب پنچه (Gripper) برای انتقال ورقهای مقوا استفاده میکنند. این انتقال باعث میشود تا رجیستر از یک یونیت چاپ به یونیت دیگر به دقت انجام شود و انواع کاغذ و مقوا تا ضخامت 25/1 میلیمتر مورد استفاده قرار بگیرد.
ماشینهای فلکسو ورقی از لحاظ ساختار طراحی مشابه ماشینهای ورقی افست هستند با این تفاوت که دو یونیت فلکسو جایگزین دو یونیت افست شدهاند. علاوه بر چاپ از این دو یونیت میتوان تنها برای عملیات ورنیزنی و یا جلوههای ویژه چاپی نیز استفاده کرد. کوتینگهای ویژه مثل ورنی حبابی، ورنی رایحهدار، ورنی ضدنفوذ، ورنی چسبدار و ورنی با درجه پیگمنتی بالا، ورنی ایریودین (رنگینکمانی) و یا جلوههای متالیک بهصورت موضعی (ورنی تکهای) استفاده کرد.
اغلب در عملیات ورنیزنی بهکارگیری از دو یونیت کوتینگ که یکی برای ورنی آبپایه و دیگری برای یووی استفاده میشود نتایج رضایتبخشی به ارمغان میآورد. سیستم تعویض کامل جریان ورنی تعویض سریع از یک ورنی به یک ورنی دیگر را امکانپذیر میکند.
بستهبندی با کیفیت بهطور معمول به عملیات تکمیلی پیچیده و فراوانی نیاز دارد. به همین خاطر کار چاپ شده باید چندین بار از یونیت فلکسو و ورنی عبور کند. ماشین چاپی که تنها برای عملیات ورنی از آن استفاده میشود میتواند به گلوگاه چاپخانه تبدیل شود زیرا همواره محصول چند دستگاه دیگر را در نوبت نگاه میدارد. از سوی دیگر ماشین فلکسو ورقی که بهصورت ناپیوسته (Offline) از آن استفاده میشود، در فرایند تولید بستهبندی با کیفیت قابل کنترل است.
در سالهای اخیر چاپ یووی در مقایسه با رقبای خود در صنعت چاپ افست سه برابر سریعتر رشد کرده است. تکنولوژی یووی بالاترین کیفیت چاپ را عرضه میکند و اگر از آن در چارچوب تکنولوژی پیوسته (Inline) در ماشین چاپ استفاده شود بسیار مؤثر بوده و با رعایت اصول ایمنی و بهداشتی هیچ خطری برای سلامت کارگران ایجاد نمیکند.
ورنی یووی براقیت و درخشش زیبایی بهکار بخشیده و آن را در مقابل سایش و آسیبهای دیگر مقاوم میکند. مرکب یووی و لایه کوتینگ هنگامی که در معرض نور یووی قرار میگیرند در کسری از ثانیه سخت میشود و بلافاصله میتوان عملیات تکمیلی دیگر را روی ورق چاپ شده انجام داد. در این حالت طبیعی است که دیگر به پودرپاش نیازی نیست و از گازهای مضر حلالها هم نیز خبری نخواهد بود. با این حال تسلط یافتن بر چاپ یووی و مراحل تکمیلی آن کار آسانی نیست. چاپکارانی که مایلند این فرایند را بهکار بگیرند باید تجربهها و تخصصهای فراوانی را گردآوری کرده و سرمایه بیشتر برای تجهیزات و مواد و هزینههای اضافی مصرف انرژی بیشتر را تأمین کنند. از سوی دیگر باید برای زمان تعویض کارهایی که با تلفیق افست معمولی و عملیات ورنی یووی چاپ میشوند برنامهریزی دقیق داشته و دستگاه را براساس خواص چاپی هر کدام تنظیم کنند. البته در زمینه چاپ یووی جا برای پیشرفت بهویژه در زمینه از میان بردن بوی نامطبوع یووی وجود دارد. با این حال مزایای یووی بیشتر از کاستیهای آن است. وجود انبوه مواد چاپی غیرجاذب چالشی واقعی فراروی طراحان گرافیک که در زمینه چاپ بستهبندی و لیبل فعالیت میکنند، قرار داده است.
ماشینهای چاپ یووی باید براساس نیازهای خاص چاپکار و تولیدات آن تنظیم شوند. حتی در چاپ افست در ابعاد دوورقی همانند چاپ افست در اندازههای 5/4 ورقی و بزرگتر نیز تجهیزات و تکنولوژی پیشرفته وجود دارد. به چاپکارانی که به تازگی تصمیم گرفتهاند وارد عرصه چاپ یووی شوند توصیه میشود تا تلفیق چاپ افست معمولی و یووی را امتحان کنند. البته در این حالت ورنی بهکار رفته باید مناسب چاپ یووی باشد. در آینده چاپ افست خشک ورقی یووی (Waterless U.V Offset) مزایای خود را بهویژه هنگامی که از مواد غیرجاذب برای چاپ استفاده میشود بیش از پیش به نمایش خواهند گذاشت.
فیلمهای پلاستیکی یکی دیگر از عرصههایی است که قبلاً به حوزه چاپ سیلکاسکرین تعلق داشت ولی اکنون تکنولوژی یووی امکان ورود به آن را برای چاپ افست نیز فراهم کرده است. البته چاپ اسکرین نیز میتواند از تکنولوژی یووی به نفع خود استفاده کند.
یکی از مهمترین مشکلات تکنولوژی یووی دمای بالایی است که اشعه یووی ایجاد میکند. این دمای بالا میتواند در هنگام سخت شدن لایه ورنی رجیستر کار را بر هم زند. به همین خاطر امروزه سیستمهایی عرضه شده که دمای کمتری ایجاد میکند. در این سیستم فرایند تابش نور یووی در یک محفظه ساکن که توسط نیتروژن خنک میشود انجام میپذیرد.
تکنولوژی هیبرید
از ماشینهای چاپ با دو یونیت کوتینگ میتوان به عنوان یک گزینه ارزانتر از ماشینهایی که فقط به عملیات یووی اختصاص دارند استفاده کرد.
با استفاده از این ماشینها میتوان بهطور پیوسته ورنی یووی را روی مرکبهای معمولی افست که بسیار ارزانتر از مرکبهای یووی هستند نشاند. پیش نیاز چنین سیستمی یک ماشین چاپ با دو یونیت ورنی و یک خشککن بین دو یونیت است. یکی دیگر از انواع سیستمهای تکمیلی پیوسته تکنولوژی هیبرید است. مرکب هیبرید هم ویژگیهای مرکبهای معمولی پایه روغنی و هم مرکبهای یووی را یک جا دارد. برای استفاده از این مرکب باید تغییراتی در ماشین چاپ اعمال کرد. استفاده از این تکنولوژی مشکلاتی را که همواره در هنگام استفاده از ورنی رخ میدهد از بین میبرد و در عین حال کیفیت مرکب یووی را نیز عرضه میکند. زیرا خواص شیمیایی مرکبهای هیبرید بسیار شبیه مرکبهای معمولی است. با استفاده از این تکنولوژی میتوان ورنی مات و براق را در یک بار عبور از ماشین روی کار منتقل کرد.
در این سیستم طرحهایی که دارای رنگهای هیبرید هستند در هنگام عبور ورق از یونیتهای اولیه روی کار منتقل میشوند. کار پس از عبور از واحد خشککن یووی خشک شده و سپس بخشهای دیگر توسط یونیتهای چاپ افست معمولی و یونیتهای ورنی روی کار منتقل میشوند و در آخر، ورنی یووی بهکار اضافه شده و خشک میشود. تمام تصاویر و بخشهایی که با استفاده از مرکبهای هیبرید چاپ شدهاند درخشش بیشتری دارند. بخشهایی که با استفاده از مرکب معمولی و ورنی چاپ شدهاند تلفیقی از درخشش مات و براق دارند که چه از لحاظ بصری و چه در هنگامی که لمس میشوند بسیار شبیه کوتینگ پلاستیکی هستند. این ویژگی به طراحان کمک میکند تا در طرح بستهبندی خلاقیت بالایی به خرج دهند. میتوان ادعا کرد که تکنولوژی هیبرید راهی است برای رسیدن به تکنولوژی یووی و در عین حال به عنوان یک گزینه مستقل نیز میتوان از آن استفاده کرد. از سوی دیگر چاپخانههای کوچک که نمیتوانند از تکنولوژی یووی بهطور کامل استفاده کنند میتوانند به عنوان یک گزینه جذاب از تکنولوژی هیبرید بهره ببرند.
چاپخانههای افست کوچک امروزه برای ارایه ارزش افزوده به مشتریان خود با هزینه پایین با مشکل مواجه هستند. راهحلهایی که در این مقاله به آن اشاره شد به این چاپکاران اجازه میدهد تا ماشینهای چاپ خود را بهطور مدولار پیکرهبندی کنند. تکنولوژی یووی در سالهای آینده فراگیر خواهد شد و چاپکاران میتوانند از همین امروز به استقبال این تکنولوژی بروند.
واژهنامه
Barrier Coating: ورنی ضدنفوذ. این ورنی یکی از انواع ورنیهای آبپایه است که مانع نفوذ آب و روغن بهکار چاپی میشود.
Blister Coating: ورنی حبابی. از انواع ورنیهای آبپایه است که باعث میشود تا بین حبابهایی از مواد مصنوعی مثل پلاستیک و فویل و ورقهای چاپ شده و ورنی خورده پیوند برقرار شود. این فرایند با استفاده از دما و فشار که باعث ذوب شدن ورنی میشود، ایجاد چسبندگی میکند.
Dispersion Coating: ورنی آبپایه پراکنهای. مواد تشکیلدهنده این نوع ورنیها آب، پلیمرها و افزودنیهاست. این نوع ورنی در اثر یک فرایند فیزیکی که با استفاده از هوای داغ سرعت آن افزایش مییابد، خشک میشود.
Scented Coating: ورنی خوشبوکننده. نوعی ورنی آبپایه که دارای کپسولهای ریز حاوی روغنهای خوشبوکننده است.
Gumming: ورنی چسبی. نوعی ورنی آبپایه که پس از خشک شدن اگر مرطوب شود و با آب تماس پیدا کند چسبناک میشود.
Iriodine TM: ایریودین. نوع خاصی از ورنی آبپایه. این ورنی دارای پیگمنتهای اَکلیل مانند است که با لعابی از اکسیدها پوشانده شدهاند. این ورنی با استفاده از خواص بازتاب و شکست ممتد نور نوعی جلوه و درخشش رنگینکمانی بهکار چاپی میبخشند. ایریودین مارک تجاری شرکت آلمانی Merck KgaA است که این ورنی ویژه را ابداع کرده است. مقر این شرکت در شهر دارمشتات است.
Metallic Pigment Coating: ورنی پیگمنتی فلزی. این نوع ورنی که هم بهصورت آبپایه و هم بهصورت یووی وجود دارد حاوی پیگمنتهای فلزی است که بهکار جلوهای طلایی یا نقرهای میبخشند.
Primer: ورنی آستری. نوع خاصی از ورنی آبپایه که قبل از چاپ روی ورق منتقل میشود. سپس ورق با استفاده از مرکبهای افست معمولی چاپ شده و در آخر ورنی یووی روی کار منتقل میشود.
UV Coating: ورنی یووی. این نوع ورنی شامل حاملها، تینرهای واکنشی و فعالکنندههای نوری است. این ورنی هنگامی که در معرض تابش نور یووی قرار میگیرد سخت شده (Cured) و خشک میشود.
Instagram.com/mehdizade_print
https://www.linkedin.com/in/mohammadreza-mehdizade
09101436763