نقش نور استاندارد در محیط‌های تولید محصول چاپی
چند‌ی است که در کنار روش‌های سنتی انتقال پیام (نظیر چاپ و تلویزیون)، با گسترش روش‌های اطلاع‌رسانی و نشر چند رسانه‌ای و بین رسانه‌ای و به واسطه اینترنت نیز امکان رویت پیام و تصاویر فراهم شده است که در تمامی این موارد، رنگ، از ارکان اصلی پیام شمرده می‌شود.علاوه بر این، تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری مورد استفاده در بخش‌های مختلف صنعت چاپ نیز پیوسته در حال تغییر بوده و سازندگان تجهیزات اندازه‌گیری رنگ و نور چاره‌ای جز نوآوری دایمی ندارند. از آنجایی که فایل‌های دیجیتال در مسیر تولید یک محصول چاپی نقش عمده‌ای دارند، ارزیابی و کنترل کیفیت رنگی این فایل‌ها از موضوعات مهم و اساسی تلقی می‌شود.
سه ویژگی اساسی رنگ
در عملیات مختلفی که در فرایند تولید به وقوع می‌پیوندد بارها و بارها شاهد بازسازی رنگ هستیم که برای مثال به عملیاتی نظیر اسکن ارژینال، روتوش و تصحیح رنگ، تغییر مود رنگی یک فایل بیت مپ، پرینت سیاه و سفید یا رنگی ، نمایش محتوای فایل بر روی مونیتور ، تهیه خروجی فیلم یا پلیت و چاپ میتوان اشاره کرد.
بدین ترتیب صرفنظر از پیچیدگی‌های فنی و اجرایی، یک فرایند تولید محصول چاپی در صورتی از منظر کیفیت رنگی تحت کنترل است که از سه ویژگی زیر برخوردار باشد:
· تکرار پذیری فرایند؛ بدین معنا که اجرای فرایند بگونه ای مستند و تدوین شده باشد که هر بار با اجرای مو به موی این جزییات، به محصولی با همان کیفیت رنگی ثابت برسیم.
· به آنچه دیده می‌شود بتوان اعتماد کرد؛ یعنی آنچه که به صورت بصری در مراحل مختلف فرایند تولید (بر روی مونیتور یا پروف دیجیتال و امثال آن) می‌بینیم مطابق با داده‌های کمّی محصول در حال تولید باشد.
· امکان پیش‌بینی مراحل بعد؛ در هر مرحله از مراحل تولید امکان پیش بینی آنچه که در مراحل بعد با آن مواجه می‌شویم وجود داشته باشد و بخصوص امکان پیش گویی بصری کیفیت رنگی محصول نهایی وجود داشته باشد.
هدف اصلی را میتوان بازسازی رنگ در مسیر تولید یک محصول چاپی یا الکترونیک با حداکثر تطابق با نمونه اصلی دانست. در این راستا، استفاده از نرم افزارهای مدیریت رنگ و استانداردی که بر طبق آن بتوان پروفایل‌های رنگ را بین سیستم‌های مختلف رد و بدل کرد بسیار مهم است.
اهمیت رنگ در چیست؟
با این‌که همه ما با رنگ زندگی میکنیم اما شاید ابعاد پیچیده آن برای بسیاری از ما روشن نشده باشد. برداشت هر فردی از رنگ اجسام به خصوصیات فیزیولوژیکی و روانشناختی او بستگی داشته و بدین ترتیب علم رنگ‌شناسی علاوه بر جنبه فیزیکی دارای جنبه‌های انسانی نیز هست.
برای این‌که اشیاء دیده شوند به سه عامل نور، شیء و بیننده احتیاج است. پرتوهایی که با عبور از جسم یا بازتابش از سطح آن به چشم ما می‌رسد توسط مغز مورد پردازش قرار میگیرد و پس از تفسیر و ترجمه، آنچه را که در معرض دید ما قرار گرفته می‌‌ببینیم و رنگ را تجربه میکنیم.
بدین ترتیب تحقیق در مورد ماهیت رنگ پیوسته در علوم مختلف تجربی و انسانی انجام می‌شود و آنچه که در حال حاضر از رنگ می‌دانیم حاصل درکنارهم قراردادن نتایج بدست آمده از تحقیقات علمی مختلف است که از گذشته دور بدست آمده است.
تحقیق در مورد رنگ و چگونگی ارزیابی کیفی و کمی آن از پیچیدگی زیادی برخوردار است و برخلاف بسیاری از موضوعات علمی دیگر ، نتایج بدست آمده از هر تحقیقی پیرامون رنگ باید به صورت بصری آزمایش و مورد ارزیابی قرار گیرد چرا که رنگ منهای بیننده معنا و مفهومی ندارد.
بدین ترتیب در کلیه روش‌های تولید رسانه‌ای، محصول نهایی مورد قضاوت یک بیننده قرار میگیرد. این محصول رسانه‌ای در صورتی در بازار مصرف مورد اقبال قرار میگیرد که از جنبه کیفیت رنگی، مورد قبول بیننده‌ها باشد.
البته همانطور که گفته شد قضاوت پیرامون کیفیت رنگی یک محصول رسانه‌ای علاوه بر بیننده به مشخصات منبع روشنایی نیز مربوط خواهد بود و بنابر این برداشت صحیح از رنگ یک جسم امکان پذیر نخواهد بود مگر آنکه منابع روشنایی استاندارد باشند.
بر طبق نظرCIE یا انجمن بین المللی روشنایی، مشخصات یک منبع روشنایی، توسط منحنی توزیع توان نسبی بیان می‌شود. منبع روشنایی چیزی است که از خود شار روشنایی منتشر می‌کند. سری منابع روشنایی D که توسطCIE در سال 1968 معرفی شد به منظور معرفی نور روز در درجه حرارتهای مختلف بود که البته در اکثر مواقع از 65D یا 50D استفاده می‌شود.
ضرورت نمونه‌گیری پیش از چاپ
در فرایند تولید محصول چاپی، اگر نمونه‌گیری یک امر حیاتی تلقی نشود حداقل بسیار ضروری است. شبیه سازی محصول نهایی توسط نمونه‌گیری قبل از چاپ آخرین مرحله برای اطمینان از صحت کارهای انجام شده قبل از تولید نهایی با تیراژ بالاست. البته در بعضی مواقع به خاطر عواملی نظیر سرعت کار و کاهش هزینه‌های جاری، به جای تهیه پروف‌های چاپی ، از کنترل رنگ محصول بر روی مونیتور استفاده می‌شود.
برای سازندگان اتاقک مشاهده کار چاپی یا کابین‌های ارزیابی رنگ، هدف نهایی رسیدن به دقیق‌ترین الزامات برای رویت دقیق رنگ اجسام است و در این راه توجه به تطابق میان رنگ پرینت با آنچه که روی مونیتور دیده می‌شود به همان اندازه اهمیت دارد که تطابق میان رنگ پرینت باداده‌های کمی و حاصل از اندازه گیری رنگ ارژینال. ترسیم مسیری که منجر به تولید محصول قابل قبول و رضایت‌بخش برای مشتری صنعت شود نیز از اهمیت ویژه ای برخورداراست.با طراحی درست، اتاقک‌های استاندارد مشاهده کارهای چاپی را به گونه‌ای میتوان ساخت که شامل محلی برای قراردادن مونیتورهای پیشرفته برای پروف مونیتوری و رویت انواع پروف چاپی یا کار چاپی تحت نورهای استاندارد باشد و کاملا مورد استقبال مشتری‌ها قرار گیرد.
ملاحظات کاغذ، مرکب و ...
در مورد پروف مونیتوری باید متوجه این مساله بود که عوامل مختلفی در مشاهده نهایی رنگ یک کار چاپی موثر است. خصوصیات کاغذ مورد استفاده و کیفیت مرکب از عوامل اصلی شمرده می‌شوند. میزان زبری و چگونگی جذب مرکب توسط کاغذ یا پخش مرکب در سطح کاغذ، در کیفیت و ظاهر رنگ نهایی کار چاپی تاثیر بسزایی دارد. گاموت رنگ معمولا از مرحله نمایش کار بر مونیتور تا مرحله چاپ سوژه بر روی کاغذ کاهش پیدا می‌کند. به عبارت دیگر رنگ‌هایی بر روی مونیتور دیده می‌شوند که بعضی از آنها توسط مرکب قابل بازسازی نیستند. بدین خاطر در مورد تبدیلRGB بهCMYK تحقیقات بسیار زیادی شده است و افراد و موسسات زیادی نظیر CIE بر روی مشکلات این تبدیل و راه‌های رسیدن به بالاترین دقت ممکن، تلاش کرده اند. در نشر رومیزی دانستن توانایی‌ها و مشخصات رنگی مونیتوری که استفاده می‌کنید ضروری است.
با تنظیم دقیق این مشخصات، میتوان به نزدیکترین حالت میان آنچه که روی مونیتور می‌بینید با آنچه که در نهایت چاپ می‌شود رسید. معمولا در صنعت چاپ از درجه حرارتهای استاندارد 65D و 50D به عنوان درجه حرارت رنگ مونیتور استفاده می‌شود. حدود 40سال است که سازمان جهانی استاندارد روشنایی، استانداردی را برای کاربردهای صنعتی مختلف- که در آنها به ارزیابی رنگ اقدام می‌شود- تدوین کرده است. بر اساس این استانداردها، اتاقک‌های خاصی ساخته شده است تا به توسط آنها بتوان نور استاندارد را از نور محیطی جدا کرده و شرایط دیدن رنگ اجسام مختلف تحت نورهای استاندارد را فراهم کرد.این کابین‌ها بگونه‌‌ای طراحی شده است که نور استاندارد موجود در اطاقک، خود را از نور مزاحم محیطی جدا کرده و از تداخل این دو منبع نور جلوگیری می‌شود. بدین ترتیب استفاده از این کابین‌ها برای مشاهده و مقایسه رنگ ارژینال با رنگ نمونه چاپ شده، رنگ نمونه‌های پارچه و لباس و رنگ هر نوع شیء دیگر بسیار راضی کننده به نظر می‌رسد.
با متداول شدن استفاده از مونیتور برای پروف کارهای دیجیتال، باید برای مشکل ناشی ازتاثیر منابع نوری مزاحم بر مونیتور، فکری کرد. برای رفع این مشکل کابین‌های خاصی مورد استفاده قرار میگیرد که در آنها امکان تنظیم شدت نور بدون آنکه بر درجه حرارت منبع نور تاثیری گذاشته شود وجود دارد. کابین‌های اختصاصی ارزیابی رنگ جانشین بسیار مناسبی برای نور روز استاندارد هستند و با استفاده از 5 نوع فسفر و بر طبق استاندارد 51CIE این کابین‌ها قادرند که بهترین نوع فلورسنت را با بالاترین CRI تولید کنند. امروزه از این کابین‌ها در اکثر واحدهای حرفه ای چاپ و پیش از چاپ برای مشاهده اشیای رفلکتیو استفاده می‌شود.
اکثر سازندگان تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری مورد استفاده در صنعت چاپ، نهایت سعی خود را می‌کنند تا با ارایه راه‌حل‌های مناسب، حداکثر انطباق رنگ از مرحله تولید تا چاپ امکان‌پذیر شود ، آگاهی از روش‌ها و ابزار کنترل کیفیت از مواردی است که بستگی به سطح آگاهی و دانش فنی نیروی انسانی شاغل در بخش‌های مختلف صنعت چاپ داشته و بی توجهی به آن کیفیت محصول نهایی را تا حد زیادی غیر قابل پیش بینی و مخدوش می‌کند. ارزش سرمایه گذاری بر روی تجهیزات کنترل کیفیت تنها باعث ارتقای کیفیت محصول نمی‌شود بلکه این اطمینان را برای دست‌اندرکاران تولید و مشتریان محصولات چاپی ایجاد می‌کند که آنها نیز همگام با پیشرفت فناوری به سوی توسعه قدم برمی‌دارند.
Instagram.com/mehdizade_print
https://www.linkedin.com/in/mohammadreza-mehdizade
09101436763