ثبات رنگ و مقاومت مرکب‌های چاپ و ورنی‌های یووی در برابر عوامل آب و هوایی
پایداری لیبل در آب و هوای متفاوت
لیبل‌هایی که در محیط بیرون هستند تحت تاثیر عوامل جوی مختلفی همچون اشعه خورشید، باد، باران و برف قرار دارند. علاوه بر این کیفیت سطح چاپ در میزان مقاومت مهم است. به عبارت دیگر کاغذ به نسبت لایه فیلم یا سطوح فلزی، طول عمر کمتری دارد.
مقاومت آب و هوایی چیست؟
عدم چسبندگی مرکب و ورنی‌ها، مشکلی است که اغلب در چاپ روی سطوح غیرجاذب دیده می‌شود. چسبندگی کافی، اولین شرط ضروری برای هر گونه مقاومتی محسوب می‌شود. موسسه آلمانی برای تعیین استاندارد(DIN) ، مقاومت آب و هوایی یا مقاومت جوی را این‌گونه تعریف می‌کند: «مقاومت جوی، پایداری روکشی را در اثر تماس با آب و هوا در مکان مشخص و در مدت زمان مشخص، شامل می‌شود و نیز می‌توان عوامل مختلف- ولی قابل اندازه‌گیری- را برای آن نام برد. مانند تغییرات رنگ، تغییرات ته رنگ، گچی و پوسته پوسته شدن، تاول زدن و خوردگی سطح. این تغییرات که با استانداردهای مختلفی بررسی و بیان می‌شوند، در استانداردهای مختلف لحاظ می‌شود. با این حال استانداردDIN فقط مربوط به نساجی و روکش‌های مربوط به آن است و برای سطوح چاپی وضع نشده است. بنابراین نیاز به استاندارد دیگری احساس می‌شود
شرایط اقلیمی تکرارپذیر نیستند
از آنجا که آب و هوا بستگی به موقعیت مکانی، شرایط اقلیمی، فصول مختلف و تغییرات سالانه دارد، در هر جایی آب و هوا متفاوت خواهد بود. به عبارت دیگر شرایط خاص آب و هوایی به دلیل یکسان نبودن موارد مذکور، تکرارپذیر نیستند. بنابراین برای ایجاد محیطی متشابه، نیازمند روش‌های ساختگی و ابزارهای سنجش آب و هوا هستیم. منبع نوری برای این امر، هوای سرد شده لامپ زنون به همراه دمای رنگ 5500 تا 6500 درجه کلوین است. فیلتر باید بین منبع نوری و نمونه چاپی که اشعه یووی را کاهش می‌دهد قرار گیرد. درصد اشعه ماورای قرمز که از لامپ زنون ساطع می‌شود، با فیلتر گرم کاهش می‌یابد.این آزمایش شرایط باران را به همراه رطوبت شبیه‌سازی می‌کند که زمان اسپری کردن در آن باید یک دقیقه و زمان خشک کردن 29 دقیقه باشد. در طول زمان خشک شدن، دما نباید از 40 درجه سانتی‌گراد (104 درجه فارنهایت) بالاتر رود و برای اسپری کردن فقط باید از آب شیرین استفاده کرد و نباید آب دارای نمک‌های فلزی باشد.
استاندارد آب و هوا
استاندارد 53166DIN ، ویژگی مراکز آب و هوایی را تعریف کرده است. میزان مقاومت جوی به شرایط اقلیمی و تاثیر آن بر نمونه‌های چاپ بستگی دارد و آن شرایط اقلیمی باید با تاثیرات مورد نظر در مرحله نهایی تایید شود. طبق استاندارد 50019DIN ، مراکز آب و هوایی باید بتوانند شرایطی مثل جو معتدل، مرطوب یا شرایط اقلیمی کنار دریا را فراهم کنند. علاوه بر آن اطلاعات جوی و تاثیرات محیطی باید به صورت کمی و کیفی ثبت شود. همچنین استفاده از اطلاعات آب و هوایی نزدیک‌ترین ایستگاه هواشناسی توصیه می‌شود.در مراکز آب و هوایی که دارای تاثیرات محیطی مخرب و فرساینده هستند، می‌توان نمونه‌های استاندارد جوی را طبق استاندارد 50917 DIN تعیین کرد.
آب و هوا عمر مرکب را می‌کاهد
طول عمر روکش‌ها در محیط‌های باز جوی، به شدت تحت تاثیر عوامل جوی همچون تابش خورشید، دمای هوا، رطوبت و باران قرار می‌گیرد. در این بین اشعه خورشید نقش مهم‌تری دارد و قضاوت صحیح نتایج حاصله، به طور مستقیم با جزییات میزان تابش اشعه خورشید در ارتباط است. اندازه‌گیری ساعات تابش با دستگاه نورسنجی اتوگراف، برای محاسبه تاثیر تابش، کافی و کاربردی نیست.
با کمک پرتوسنج، اندازه‌گیری‌های دقیق بیشتری برای محاسبه تاثیر تابش، امکان‌پذیر می‌شود ( برای جزییات بیشتر به استاندارد 53386DIN رجوع کنید) . آسیب دیدگی روکش و سطح (مرکب و لایه زیرین) که به صورت تاول‌زدگی دیده می‌شود، به طور عمده از رطوبت و واکنش‌های شیمیایی و فیزیکی عناصر فعال موجود در جو، ناشی می‌شود. در این موارد جمع‌آوری آب باران و تعیین مقدارPH در آن در فاصله‌های زمانی معین می‌تواند مفید واقع شود، این داده‌ها از مقاومت‌های جوی و آب و هوایی، اطلاعات مهمی درباره معیارهای ارزیابی لیبل‌ها می‌دهد. یکی از مهم‌ترین عوامل، مدت‌زمان مقاومت لیبل در برابر تاثیرات محیطی همراه با عوامل دیگر است.(برای مثال تاثیرات حاصل از مواد شوینده اتومبیل بر لیبل‌های روی بدنه یا سپر اتومبیل‌های مسابقه)
تاثیرات مرحله چاپ
مهم‌ترین عامل در دوام لیبل‌ها، انتخاب مرکب و ورنی آنهاست که بنا به نوع چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجا که انواع مرکب‌های مخصوص (مرکب‌های پایه حلالی، پایه آبی یا یووی) با انواع مختلفی از رزین و پیگمنت‌ها، ترکیب می‌شوند، در برابر عوامل رنگ‌بر، دوام و مقاومت‌های مختلفی از خود نشان می‌دهند.
پیگمنت مورد استفاده می‌بایست ثبات رنگ زیادی داشته باشد، زیرا در غیر این صورت مقاومت رنگ به سرعت از بین می‌رود. پیگمنت همچنین باید نسبت به اسید، قلیا، چربی و عوامل شوینده نیز از خود مقاومت نشان دهد. به طور کلی پیگمنت‌هایی که در فرمول مرکب‌های چاپ به کار می‌روند باید در برابر عوامل مذکور دارای مقاومت باشند. باید دقت کرد از آنجا که رزین‌هایی همچون اکریلات، ترکیبی را با پیگمنت تولید می‌کنند که تعیین‌کننده میزان مقاومت نهایی می‌باشد، لذا مهم‌ترین عامل در مجموعه، همین بایندرها یا رزین‌ها می‌باشند.
ورنی‌های محافظ
عامل دیگری که نباید فراموش شود، ضخامت لایه مرکب بر سطح چاپ شونده است. هر چند که ضخامت لایه مرکب به روش چاپ بستگی دارد، ولی لایه نازک‌تر زودتر از بین می‌رود. به عنوان مثال چاپ اسکرین ضخیم‌ترین لایه مرکب را ایجاد می‌کند. به طور کلی با افزودن ورنی به مرکب یا روی آن (به صورت ورنی‌زنی) می‌توان به مقاومت‌های جوی بالاتری دست یافت.ورنی یووی با درجه مقاومت جوی بالا برای این منظور مناسب‌تر است. امروزه اکثر ورنی‌های یووی از مواد اولیه به روز تهیه می‌شود و همانند گذشته زرد رنگ نمی‌شوند و به نسبت ورنی‌های پایه آبی، مرکب را بهتر حفظ می‌کنند. در خاتمه باید گفت که تمام این معیارها نمی‌تواند همواره بهترین شرایط را برای مصرف‌کننده در انتخاب بهترین لیبل، فراهم کند! لذا قبل از چاپ لیبل ابتدا باید به موارد ذیل توجه کرد:
1. انتخاب مرکب چاپ (مرکب‌های چاپ اسکرین، مرکب‌های یووی، مرکب‌های حرارتی، مرکب‌های پایه حلال یا بدون حلال و مرکب‌های افست)
2. انتخاب سطح چاپ شونده مانند کاغذ، مقوا، فیلم(PP ،PE ،PVC ) یا فویل‌های آلومینیومی (طلا و نقره)
3. انتخاب ورنی (ورنی یووی، ورنی‌های پایه حلالی، ورنی‌های پایه آبی یا ورنی‌های رایج (اکسیداسیونی))
از جمله مواردی که در زمان تولید لیبل برای فضای بیرونی باید مورد توجه قرار گیرد، مکان نصب و استفاده لیبل و ماندگاری و طول عمر آن است که در رضایت‌مندی مصرف‌کننده نقش بسزایی ایفا می‌کند.
https://www.linkedin.com/in/mohammadreza-mehdizade
09101436763