من کیسه پلاستیکی نیستم!
این مطلب برگرفته از مقاله کوتاهی است که در هفتهنامه نیوزویک -27 اگوست 2007 - به چاپ رسیده است. آنچه میخوانید گزیدهای از اطلاعات و آمارهای ارایه شده در همان مطلب است.
سالانه 88 میلیارد کیسه پلاستیکی در آمریکا تولید میشود که به طور عمده برای خرید مورد استفاده قرار گرفته و سپس در کوچه و خیابان؛ جنگل و آب رها میشوند و به مرگ پرندگان و آبزیانی میانجامند که برحسب تصادف آنها را میخورند. در گوشه و کنار دنیای امروز، حقوقدانان به این بحث دامن میزنند که باید بر این محصولات که از مواد نفتی ساخته میشوند؛ مالیات بست و یا اینکه تولید آنها را به طور کلی ممنوع کرد. کارشناسان میگویند این محصولات که از مشتقات نفت ساخته میشوند؛ هزار سال طول میکشد تا از بین بروند.اکنون مشاهیر و هنرمندان جهان به سهم خود وارد عمل شدهاند تا مصرف کنندگان را با پرهیز دادن از استفاده کیسهها و ساکهای پلاستیکی به مسیری سبز هدایت کنند.
آنها هنگام عکس گرفتن؛ ساکها و کیفهایی را به دست میگیرند که به محیط زیست آسیب نمیزنند. البته این کیفها که یکبار مصرف نیستند هنوز تا حدودی گران هستند و طراحان آنها باید بکوشند که قیمتهای آنها را پایینتر بیاورند. اما با این همه عدهای بر این باورند همانطور که سیگار و قهوه جای خودش را به زندگی سالمتر و بطریهای آب داد، این امکان نیز وجود دارد که مردم ساکها را به کیسههای پلاستیکی یکبار مصرف که به حال محیط زیست مضر هستند؛ ترجیح دهند.
نهضت ضد پلاستیک در حال گسترش است. تا کنون در کشورهای فرانسه، بنگلادش، اوگاندا و چند کشور دیگر مصرف کیسههای پلاستیکی به طور کلی ممنوع شده است. در آمریکا؛ سانفرانسیسکو نخستین شهری است که ممنوعیت استفاده از کیسههای پلاستیکی را تصویب کرده و اینکار را از مغازهها، داروخانهها و سوپرمارکتهای بزرگ شروع کرده است. مقررات مشابهی هم در شهرهای سانتاکروز کالیفرنیا و پورتلند ارگون در حال وضع شدن است. طرفداران محیط زیست از این وضعیت راضی هستند و جایگزینی کیسه و پاکتها و ساکهای کاغذی را راه حل درستی میدانند. اما در آمریکا شورای دفاع از منابع طبیعی بر این باور است که تولید ساکهای کاغذی به بریده شدن 14 میلیون اصله درخت در سال میانجامد که هم مصرف انرژی را بیشتر میکند و هم آلودگی آب را بالاتر میبرد و این در مقایسه با تولید کیسههای پلاستیکی وضعیت نامناسبتری قلمداد میشود.
در همین حال تشویق به بازیافت کیسههای پلاستیکی هم میتواند از دید عدهای یک راه حل قلمداد شود. برخی براین باورند اگر مشتریان در ازای بازگرداندن کیسههای پلاستیکی با مشوقهایی از جمله تخفیف مواجه شوند؛ به محیط زیست کمک خواهد شد. به عنوان مثال فروشگاههای Ikea در همین زمینه در ازای بازگرداندن کیسههای پلاستیکی وجه اندکی به مشتریان میدادند. چنین اقداماتی در انگلیس و ایرلند هم صورت گرفته و به کاهش مصرف کیسههای پلاستیکی منجر شده است.
یکی از مشکلات دیگر هم خرید اقلام خیس و آبدار مثل ماهی است که کماکان استفاده از کیسه پلاستیکی را به یک ترجیح تبدیل میکند.
نقاط عطف:
بد نیست به برخی از نقاط عطف در تاریخ کیسههای پلاستیکی هم نگاهی داشته باشیم:
ایرلند در مورد استفاده از کیسههای پلاستیکی مالیات وضع کرده است.
فرانسه از سال 2007 ممنوعیت استفاده از کیسههای پلاستیکی را تصویب کرده و تا سال 2010 آن را در سراسر فرانسه اجرا خواهد کرد.
اوگاندا هم ممنوعیت استفاده از کیسههای پلاستیکی را تصویب کرده و در عین حال از کیسههای پلاستیکی ضخیمتر هم مالیات میگیرد.
کنیا تا سال 2008 ممنوعیت استفاده از کیسههای پلاستیکی را تصویب میکند.
آفریقای جنوبی ممنوعیت استفاده از کیسههای پلاستیکی نازک را تصویب کرده است.
هند هم ممنوعیت استفاده از کیسههای پلاستیکی را در شهرهای بمبئی و دهلی و نیز در دو ایالت دیگر خود تصویب کرده است.
تایوان نه تنها ممنوعیت استفاده از کیسههای پلاستیکی را تصویب کرده، بلکه آن را به ظروف و فنجانهای پلاستیکی هم تعمیم داده است.
به زبان زمان:
1000 سال: کارشناسان میگویند کیسههای پلاستیکی که از مشتقات نفت ساخته میشوند؛ هزار سال طول میکشد تا از بین بروند.
1460 کیسه پلاستیکی: هر خانواده چهارنفره در آمریکا سالیانه از 1460 کیسه پلاستیکی استفاده میکنند.
12 میلیون: برای تولید کیسههای پلاستیکی در آمریکا سالیانه از 12 میلیون بشکه نفت استفاده میشود.
1 درصد: فقط یک درصد از کیسههای پلاستیکی که در آمریکا تولید میشود، به دست بازیافت سپرده میشود.
5/88 میلیارد: سالیانه 5/88 میلیارد کیسه پلاستیکی در آمریکا تولید میشود.
500 میلیارد: سالیانه 500 میلیارد کیسه پلاستیکی در جهان فروخته میشود.
به هرحال علیرغم همه موانع و حتی مخالفتها؛ به نظر میرسد شعار محیط زیستی مناسب امسال، این باشد: <دوباره استفاده کن؛ دوباره بفروش>
https://www.linkedin.com/in/mohammadreza-mehdizade
09101436763